جشن هولی – جشن رنگ هند – چیست؟

جشن هولی یا همان جشنواره‌ رنگ ها در هندوستان، پر جنب‌وجوش‌ترین جشنواره هندوها است. مراسم هولی نشانگر پایان زمستان در کشور هند و استقبال از فصل رنگارنگ بهار است. مردم با یکدیگر ملاقات می‌کنند، با رنگ‌ها بازی می‌کنند، به بهار سلام می‌کنند و شروع فصل جدید را جشن می‌‎گیرند. این بخشی از جذابیت‌های سفر به هند است.

بهار فصل تازگی است و به این ترتیب هندوها به استقبال زندگی جدید و تازه شدن می‌روند. 

برای رزرو: بلیط پرواز خارجی برای یک سفر جذاب

آشنایی با جشن هولی هند 

هولی نمایش ارادت بی‌دریغ به ویشنو، خدای محافظ هندو است. هنگامی که ویشنو به عنوان کریشنا تجسم انسانی یافت، به شوخی با دختران روستایی و خیس کردن آنها در آب و رنگ کردن آنها مشهور بود. بنابراین هندوها برای عرض ارادت به ویشنو و کریشنا در این جشن آب بازی و آتش‌بازی می‌کنند و با رنگ ‌پاشیدن به یکدیگر شادمان می‌شوند.

این جشن را می‌توان یکی از زیباترین جشن‌های جهان به شمار آورد. در این مراسم، چهره‌های رنگی و نقاشی‌شده و غوطه‌ور شدن در رنگ‌ها، شادمانی و آرامش را به ارمغان می‌آورد.

جای تعجب نیست که جوامع متعددی در خارج از هندوستان نیز از این مراسم رنگی استقبال می‌کنند و برای یکدیگر « هولی مبارک » آرزو می‌کنند. به عنوان مثال در اروپا این جشن در قالب یک جشنواره‌ی موسیقی به جشنی محبوب تبدیل شده است.

جشن رنگ هند

این مراسم همه ساله، رنگین‌کمان را به خیابان‌های هند می‌آورد.

شب قبل از مراسم، خیابان‎های شهرها به وسیله‌ی آتش‌بازی روشن می‌شود و مردم را برای یک شب پر از موسیقی و رقص دور هم جمع می‌کند. این آتش‌بازی با فشفشه و ترقه نیست بلکه شکل سنتی آتش‌سوزی دارد و شبیه به مراسم چهارشنبه سوری خودمان است به منظور سوزاندن نیروی شیطانی و بدی صورت می‌گیرد.

روز بعد از این آتش‌بازی، آتش جای خود را به یک کارناوال رنگی می‌دهد. شرکت‌کنندگان در مراسم هولی، مانند بچه‌ها بازی می‌کنند و با آب و پودر رنگی یکدیگر را تعقیب می‌کنند.

جشن همبستگی

 هدف جشنواره این است که غریبه‌ها را گرد هم بیاورد و ثروتمندان و فقرا، مردان و زنان، کودکان و بزرگان را با هم دوست و متحد کند: افرادی که ممکن است به هیچ شیوه‌ی دیگری با هم اختلاط نکنند. اما دلیل اصلی مراسم هولی را می‌دانید؟

 در اینجا همه‌ی آنچه باید در مورد این جشنواره‌ی رنگارنگ بدانید و آنچه که می‌توانید در طول این مراسم انتظار آن را داشته باشید، می‌خوانید. بعد از آن هم اگر قصد سفر به هند داشتید، بد نیست که سری به صفحه رزرو هتل خارجی بزنید و بهترین گزینه را انتخاب کنید.

پیشنهاد مجله فلایتیو: مجموعه‌ای از رسم و رسومات هندی که باید بشناسید!

هولی یعنی چه؟

هولی مانند هر جشنواره‌ی دیگری در کشور هندوستان، افسانه‌های زیادی را به همراه دارد. این داستان‌های جالب فلسفه‌ی این مراسم و تاریخچه‌ی برپایی جشنواره را بازگو می‌کنند. جشن در نزدیکی اعتدال بهاری،  معمولاً در پایان فوریه یا ابتدای مارس (نیمه‌ی اول اسفند ماه) برگزار می‌شود.

یک سری کلمات کلی را می‌توان به این جشن بزرگ ارتباط داد:

• نور در برابر تاریکی
• گرما در برابر سرما
• پایان زمستان و آغاز بهار
• انتهای تاریکی و ابتدای گرما

مراسم هولی فرصتی برای ملاقات با دیگران است. مردم گرد هم می‌آیند تا بازی کنند و بخندند، فراموش کنند و ببخشند و روابط و دوستی‌هایشان را ترمیم کنند.

به این دلیل است که این جشنواره جشن عشق نیز شناخته می‌شود. هر چند که هولی یک جشن مذهبی باستانی هندوهاست، اما در بین غیر هندوها نیز محبوب است و در کشورهای جنوبی آسیا و اخیراً در جوامع خارج از قاره‌ی آسیا نیز مورد توجه قرار گرفته است.

پیشنهاد مجله فلایتیو: همچنین با جشن دیوالی هم آشنا شوید.

در منطقه‌ی براج، مراسم هولی به عنوان یک جشن بزرگ در نظر گرفته می‌شود و جشنواره‌ای بسیار هیجان‌انگیز است.

شهر براج در منطقه‌ی اوتار پرادش جایی است که کریشنا در آن بزرگ شده است و مراسم به یاد عشق فداکارانه‌ی کریشنا و رادا برگزار می‌شود.

تاریخچه جشن هولی

اما تاریخ جشن هولی چیست؟ افسانه‌ها می‌گویند زمانی پادشاهی قدرتمندی به نام هیرانیاکاشیپو وجود داشت. این پادشاه فرد شیطان‌صفتی بود  به خاطر ظلم و ستمش مورد نفرت مردم بود. 

او خود را خدا می‌دانست و می‌خواست که همه‌ی مردم در قلمرو پادشاهی‌اش، او را مانند یک خدا بپرستند. با این حال، پراهلادا، پسرش، از طرفداران خداوند ویشنو بود و از پرستش پدر خود امتناع کرد.

هیرانیاکاشیپو که از نافرمانی پسرش عصبانی بود، چندین بار اقدام به کشتن پسرش کرد، اما هر بار در این کار شکست خورد و در نهایت از خواهر شیطانی خود، هولیکا، کمک خواست اما از آن جایی که همیشه خیر بر شر پیروز می‌شود، هولیکا موفق نشد و به دلیل نیات شیطانی‌اش، قدرت او بی‌اثر شد و خودش به خاکستر تبدیل شد. در عوض پراهلادا مصونیت در برابر آتش را به دست آورد و نجات یافت.

افسانه ها و داستان های جشن هولی

جشنواره‌ی رنگارنگ هولی شامل چندین مراسم است از آماده‌سازی حلقه‌ی هولیکا گرفته تا هولیکا داهان، جشن رنگ‌ها، ضیافت ویژه و شست‌وشوی رنگ‌ها که هر یک آداب خاص خود را دارد.

برای آماده‌سازی حلقه‌ی هولیکا مردم چند روز قبل از جشنواره، شروع به جمع‌آوری چوب و سایر وسایل قابل اشتعال برای آتش‌بازی می‌کنند. سپس مواد قابل احتراق را به صورت تپه‌ای در فضاهای عمومی مانند پارک‌ها یا سایر فضاهای باز روی هم  می‌گذارند. در بالای این ستون بلند، مجسمه‌ای از هولیکا را قرار می‌دهند.

روز اول

 در اولین روز جشنواره آن را که نماد شر و کارهای شیطانی است، می‌سوزانند. این روز هولیکا داهان یا چوتی هولی نام دارد. 

در حقیقت مردم پس از غروب آفتاب، در اطراف این ستون چوبی جمع می‌شوند، پوجا (نماز) می‌خوانند و سپس آتش‌ را روشن می‌کنند و مجسمه‌ی هولیکا را می‎سوزانند. در همین حال آواز می‌خوانند و می‌رقصند، زیرا این کار نماد پیروزی خوبی بر بدی است.

روز دوم

روز دوم مراسم هولی، زمان بازی با رنگ‌ها است. این همان روز معروفی است که مردم به روی هم رنگ می‌پاشند، مهمانی می‌گیرند و لذت برده و تفریح می‌کنند. 

کودکان و نوجوانان به صورت گروهی با رنگ‌های پودری، تفنگ‌های آب‌پاش، بادکنک آبی پر از آب و رنگ و سایر چیزهای خلاقانه بازی می‌کنند. حتی ممکن است گروهی از مردم را با طبل و سایر آلات موسیقی در خیابان‌ها پیدا کنید که از جایی به جای دیگر رفته، می‌رقصند و آواز می‌خوانند. 

گوجیا یک شیرینی خاص است که در هنگام مراسم هولی در خانه‌های در هند تهیه می‌شود. دیگر خوراکی‌های خوشمزه می‌توان به گل گاپه، پاپری چات، دال کاچوری، کانجی وادا، دهی بالهل، کول باهاتور و انواع نامکن اشاره کرد. در نهایت، مردم پس از بازی با رنگ‌ها، حمام می‌کنند و سپس به دیدار اقوام و دوستان خود می‌روند.

پیشنهاد مجله فلایتیو: نکاتی که باید قبل از سفر به هندوستان بدانید

غذاهای سنتی در جشن هولی

هند با غذاهای پرادویه و رنگی خود دلبری می‌کند. اصلا تصور این مسئله که به هند سفر کنیم و تا جایی که امکان آن وجود دارد غذا نخوریم، اشتباه است. در تاریخ جشن هولی غذا اهمیت ویژه و فراوانی دارد. در ادامه ۵ مورد از نوشیدنی‌ها و غذاهای سنتی در جشن هولی را معرفی می‌کنیم:

• تاندای (Thandai): تاندای یک نوشیدنی سنتی مناسب رویداد هولی است. همه جور دانه‌ای در این میکس شیر و دانه استفاده می‌شود. از بادام گرفته تا انواع ادویه‌های هندی.
• داهی باله (Dahi Bhalle): ترکیبی از کشک و انواع ادویه‌ها. در هند این بشقاب با چاتنی سبز سرو می‌شود.
• پران پلی (Puran Poli): پران پلی یک نوع نان شیرین هندی است. آرد، کره مخصوص، شکر زرد و هل از اصلی‌ترین ترکیبات این نان جذاب هندی است.
• مالپوا (Malpua):‌ اگر در هند به دنبال پنکیک هستید، سریعا مالپوا سفارش دهید. این دسر جذاب یا سرخ می‌شود یا در آب پخته می‌شود و سپس برای خوردن، باید آن را در عسل غوطه‌ور کرد.
• فرنی بادام (Badam Phirni): فرنی بادام بافت و شکلی خامه‌ای دارد. این یکی از اصلی‌ترین دسرهایی است که در سفر به هند و جشن گرفتن هولی باید آن را تجربه کنید.

بهترین مکان برای جشن در هند

این مراسم به شیوه‌های مختلف در نقاط مختلف هندوستان نظیر آسام، گوا، گجرات، مانیپور، پنجاب، اودیشا و ماهاراشترا برگزار می‌شود. در بنگال غربی این جشن را با نام  دٌلجاترا می‌شناسند و آن را با آواز و رقص جشن می‌گیرند.

مردم جنوب این کشور کامادوا یا خدای عشق را در هولی ستایش می‌کنند. در اوتاراکند، به این جشن کوماونی هولی می‌گویند و با خواندن موسیقی کلاسیک هندی آن را جشن می‌گیرند و در بیهار، مردم به طور سنتی به استقبال بهار رفته، خانه‌تکانی کرده و سپس جشنواره را آغاز می‌کنند.

مراسم هولی در سایر کشورها

این مراسم، همراه با بسیاری از جشنواره‌های هندوی دیگر، در نپال نیز به عنوان یک جشنواره‌ی ملی برپا می‌شود.

کنسرت‌های سنتی در اکثر شهرهای نپال برپاشده و برنامه‌های تلویزیونی ویژه‌ای با حضور مهمانان مشهور پخش می‌شود. در پاکستان نیز جشن هولی توسط اقلیت هندو برگزار می‌شود و آن روز در این کشور، تعطیل رسمی است.

تاریخ جشن هولی 2021 ، 29 مارچ بود. این جشن در سال 2022 در 18 مارچ برگزار شد و قرار است در سال 2023 نیز به تاریخ 8 مارس مردم برای جشن هولی دور هم جمع شوند.