بادگیرها برجهایی هستند که برایتهویهبر بام خانهها ساخته می شدند. هوای خنک از بادگیر، که نوع ابتداییتهویه مطبوعبه شمار میرود، به اتاقهای طبقه همکف یازیرزمینهافرستاده می شد. و پس از اینکه با سطح آب برخورد می کرد و خنک می شد به داخل خانه هدایت می گردید. بادگیرها از عناصر و سمبلهایمعماری ایرانیهستند.
1- بادگیر خانه آقا زاده
2- بادگیر چپقی خانه علی اصغر رضوی
بناي قديمي که از آن به عنوان بادگير چپقي نام مي بريم در واقع باقيمانده يک خانة قديمي به نام خانه آقاسيدعلي اصغر رضوي است که در شهر سيرجان واقع است. اين بادگير از آثار دوران پهلوي است که به لحاظ ارزشهاي فرهنگي و هنري که تلفيقي از معماري و صنعت است، بنا گرديده است. بادگير مشهور با شبکه هاي هندسي منظم آن که در زير بادگير قرار دارد. اين بادگير از آثار منحصر به فرد معماري است و گفته شده که الهام گرفته از دودکش کشتيهاي قديمي بوده است. از جمله تزئينات بکار رفته در بنا مجموعه لوله هاي چپقي شکل بادگير است که دهانه آنها به چهار جهت باز است. بدنة خارجي لوله هاي بادگير با قطعات کوچک آجرهاي هندسي شش ضلعي تزئين شده است.
3- بادگیر باغ دولت آباد
بادگير باغ دولت آباد با 33 متر بلندی از سطح زمين شاهکار مهندسی و نشانه نبوغ معماران يزدی است بنای این مجموعه به سال ۱۱۶۰ توسط محمدتقی خان بافقی که به خان بزرگ معروف بوده ساخته شده و در حدود ۲۶۰ سال قدمت داشته و محل اقامت حاکم وقت و معاصر با شاهرخ میرزا و کریم خان زند بودهاست.
آنچه اين باغ را در ميان باغهاي ايراني شاخص نشان ميدهد بادگير مرتفع آن است که با 33.8 متر بلندترين بادگير جهان شناخته شده از ديگر خصوصيات اين بادگير هشت ضلعي بودن آن که باعث ميشود باد در هر جهت به راحتي و به سرعت به قسمت زيرين هدايت شود، از سوي ديگر در زير اين بادگير حوضي قراردارد به طوري که با وزيدن باد به سطح آب حوض، هواي خنکي را در داخل بنا ايجاد ميکند.
سایر بادگیرهای معروف در ایران
- بادگیر بازار بزرگ کرمان
- بادگیر عمارت طباطبایی کاشان
- بادگیر عمارت بروجردیها کاشان
اگر قصد خرید بلیط قطار برای سفر به شهرهای یزد، کاشان و کرمان را دارید از خدمات فلایتیو استفاده کنید.