دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی و دائمی کشور در شمال غرب فلات ایران، بین دو استان آذربایجان غربی و شرقی واقع شده است. وسعت این دریاچه بین 4 تا 6 هزار کیلومتر مربع است و بعد از دریاجه بحرالمیت در فلسطین، شورترین دریاچه جهان محسوب می شود.
(اگر قصد سفر به آذربایجان غربی را دارید برای خرید بلیط هواپیما و بلیط چارتر می توانید به سایت فلایتیو مراجعه کنید.)
در ضمن این دریاچه از نظر وسعت نیز بیستمین دریاچه بزرگ جهان محسوب می شود. آب دریاچه ارومیه به دلیل غلظت زیاد املاح، به خصوص کل و سدیم، برای کشاورزی، زندگی ماهیان و شمار زیادی از انواع آبزیان مناسب نیست. اما این دریاچه، دریاچه مرده ای نیست و از نظر بوم شناسی و زیستی بسیار فعال است و در آن انواع باکتری ها، جلبک ها و از همه مهمتر، سخت سخت پوست های کوچک و ظریفی به نام آرتمیا اورامیانا زندگی می کنند.
در آب های دریاچه ارومیه 102 جزیره کوچک و بزرگ (عمدتا صخره ای) وجود دارد. یکی از صخره های بسیار زیبایی که از دل دریاچه بیرون زده و چشم هر بیننده ای را نوازش می کند، جزیره «مشت عثمان» است.
یکی از زیباترین مناظر و نشانه های زندگی در جزایر دریاچه ارومیه و آب های پیرامون آن، حضور انواع پرندگان بومی و مهاجر است.
از دیگر جذابیت هایی که در طول سفر به آذربایجان نباید از دست داد، عبور از روی پل بزرگ و زیبایی است که از وسط دریاچه عبور می کند. اگر از تبریز به سمت جنوب رانندگی کنید، پس از دو ساعت به محلی می رسید که روی دریاچه زیبای ارومیه قرار دارد و مسیری ماشین رو برای عبور ماشین دارد. از این مسیر می توانید تا وسط دریاچه بروید و پس از آن از روی پل رد شوید.
اما با وجود همه این ویژگی ها و مزایای طبیعی، آنچه بیش از هر چیز توجه ها را به دریاچه ارومیه و ویژگی های آن جلب کرد، خشک شدن این دریاچه بود.
این دریاچه از اواسط دهه 80 شروع به خشک شدن کرد و امروزه در خطر خشک شدن کامل قرار دارد. تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که در سال 2015 این دریاچه 88 درصد از مساحت خود را از دست داده است.
عده ای معتقدند عواملی چون احداث بزرگراه بر روی دریاچه، و استفاده بیرویه از منابع آب حوزه آبریز دریاچه عامل خشک شدن این دریاچه بوده و جز خشکسالی، عامل مهم در خشک شدن دریاچه ارومیه اجرای پروژه های عمرانی و اقتصادی نادرست بوده است.
بر اساس آخرین آمارها در آبان ماه سال 1394، تراز آب دریاچه ارومیه به 1270/04متر رسیده که نسبت به زمان مشابه سال گذشته، 40 سانتیمتر کاهش داشته است.