مشهد، شهری پر از طعمها و عطرهایی است که در دل هر مسافر، خاطرهای ماندگار به جا میگذارد. اگر چه این شهر بیشتر به واسطه حرم مطهر امام رضا (ع) شناخته میشود؛ اما دنیای متنوع و دلچسب غذاهای محلی آن چیزی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. در ادامه با ما همراه باشید تا با محبوبترین و خاصترین غذاهای این دیار، آشنا شوید و طعم اصیل خراسانی را از نزدیک حس کنید.
مطالعه بیشتر: راهنمای جامع سفر به مشهد؛ هم زیارت هم تماشا
شله مشهدی؛ غذای محلی با طعم خاص
شله مشهدی، یکی از اصیلترین و شناخته شدهترین غذاهای سنتی ایران است که ریشه در فرهنگ و تاریخ کهن مشهد دارد. این غذای محبوب، نخستین غذای محلی ایرانی است که در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده و گفته میشود قدمت آن به دوران قاجار بازمیگردد. در گذشته، شله بیشتر در مراسمهای مذهبی و ایام محرم به نیت خیرات پخته میشد.
پخت شله نیازمند زمان، دقت و مهارتی خاص است و به همین دلیل بسیاری آن را یک غذای آیینی و ارزشمند میدانند. این خوراک مقوی از ترکیب انواع حبوبات، گوشت، برنج و ادویههای معطر تهیه میشود و پس از ساعتها پخت، با قیمه مخصوص تزئین و در کنار نان سنگک و سبزی تازه سرو میگردد.
شیشلیک مشهدی؛ تجربهای لذیذ از کبابهای ایرانی
شیشلیک مشهدی، نماد غذاهای لوکس و مجلسی در سفره ایرانی است. کبابی مجلّل که با دندههای لطیف بره و ادویهجات معطر تهیه میشود. هر چند این غذای لذیذ در کشورهای مختلفی مثل روسیه و لهستان هم شناخته شده است؛ اما کیفیت بالای گوشت گوسفندی در مشهد، طعمی بینظیر و متمایز به آن بخشیده است.
راز خوشمزگی شیشلیک مشهدی، در طعمدار شدن طولانی مدت گوشت با موادی مانند: ماست، زعفران، پیاز، آبلیمو و ادویههای خاص نهفته است. پس از مزهدار شدن، دندهها بر روی آتش کباب میشوند و همراه با برنج زعفرانی، گوجه کبابی و چاشنیهایی مانند سماق و لیمو سرو میگردند. این غذا تجربهای شاهانه برای علاقهمندان به طعمهای اصیل و قوی است.
غذاهای پلویی مشهدی؛ ترکیبی از عطر و رنگ و مزه
اگر به غذاهای برنجی علاقهمندید، مشهد گزینههای جذابی برای شما دارد. چه دمی، چه خورشتی، غذاهای پلویی همیشه در سفره ایرانیها جایگاه ویژهای داشتهاند. برای آشنایی بیشتر با این غذاهای خوش طعم مشهدی، در ادامه همراه ما بمانید.
رشته پلو مشهدی؛ غذای خوش فالی نوروزی
رشته پلو یکی از غذاهای سنتی و محبوب مشهد است که بیشتر در ایام نوروز پخته میشود و در فرهنگ ایرانی، نمادی از در دست گرفتن رشته امور زندگی به شمار میرود. این غذای خوش عطر را میتوان، با گوشت یا مرغ تهیه کرد و ترکیبی از رشته پلویی، برنج، پیاز داغ، زردچوبه، کشمش و خرما، طعمی متفاوت و دلنشین به آن میبخشند.
در فرآیند پخت، گوشت یا مرغ به صورت جداگانه پخته و طعمدار میشوند، سپس رشته پلویی در دقایق پایانی به برنج در حال جوش اضافه شده و پس از آبکش کردن، مواد لایه لایه در هنگام دمکردن به برنج اضافه میشوند. این غذای مجلسی و سنتی، با عطر خاص خود حال و هوای نوروز را زنده نگه میدارد.
ساطری پلو مشهدی؛ رنگ و طعم در کنار هم
ساطری پلو، یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهد است که به واسطه ترکیب رنگارنگ و طعم متنوعش، جایگاه ویژهای در سفرههای محلی دارد. این غذای خاص با گوشت چرخ کرده (به صورت قلقلی)، هویج، کشمش، پیاز، جعفری، زعفران، نمک و ادویههای معطر پخته میشود.
در تهیه آن ابتدا گوشت قلقلی را جداگانه سرخ میکنند، سپس هویج و کشمش را تفت میدهند و همه مواد را با برنج آبکش شده ترکیب میکنند تا هنگام دم کشیدن، عطر و طعمها به خوبی در هم آمیخته شوند. ساطری پلو پیش از سرو، با قلقلیهای گوشتی تزئین میشود که جلوهای زیبا و اشتهابرانگیز به غذا بدهد.
دسرهای سنتی مشهد؛ مزهای شیرین از دل خراسان
دسرهای سنتی مشهدی، ترکیبی بینظیر از طعم، رنگ و عطر هستند که ریشه در فرهنگ اصیل خراسان دارند. این دسرها با استفاده از مواد طبیعی و محلی، حسی از نوستالژی و اصالت را منتقل میکنند.
کوکو شیرین مشهدی؛ دسر خوش عطر مهمانیهای سنتی
کوکو شیرین، یکی از دسرهای اصیل و قدیمی مشهد است که جایگاهی ویژه در مهمانیها و مراسمهای سنتی این شهر دارد. این دسر خوشمزه از سیبزمینی، تخممرغ، زعفران و آرد ذرت تهیه میشود و معمولاً به صورت گرم یا سرد سرو میگردد. مواد اولیه مانند کوکوی سیبزمینی با یکدیگر مخلوط و سرخ میشوند. در مرحله نهایی، شیرهای خوش عطر تهیه شده از شکر، گلاب و آب روی آن ریخته میشود که طعم شیرینی دلچسبی به کوکو میدهد.
دیگچه مشهدی؛ دسر طلایی خراسانی برای صبحانه و افطار
دیگچه، یکی از شناخته شدهترین دسرهای سنتی مشهد است که حضور آن در سفرههای افطار ماه رمضان یا صبحانههای محلی خراسانی، کاملاً رایج و دلچسب است. این دسر خوش عطر و خوش طعم، ترکیبی از برنج، شیر، شکر، زعفران، هل، کره و گلاب است که بافتی نرم و طعمی لطیف دارد.
برای تهیه دیگچه، ابتدا برنج را با آب میجوشانند، سپس شیر را به آن اضافه کرده و اجازه میدهند تا خوب بپزد. در مرحله پایانی، سایر مواد اضافه میشوند و دسر به مدت نیم ساعت دم میکشد تا آماده سرو گردد. رنگ طلایی دیگچه و عطر زعفران و هل، آن را به یکی از لذت بخشترین دسرهای سنتی مشهد تبدیل کرده است.
آشهای محلی مشهد؛ طعمی اصیل از خراسان
آشها، از پرطرفدارترین و اصیلترین غذاهای سنتی ایرانی هستند که همیشه حسی گرم، نوستالژیک و خانگی به سفرهها میآورند. در خطه خراسان، تنوع آشها بینظیر است و هر کدام از آشها، طعم و سبک خاص خود را دارند.
آش لخشک؛ متفاوت با طعمی خاص
آش لخشک، یکی از غذاهای سنتی و خاص مشهد است که با ظاهر و طعمی متفاوت، دل هر عاشق آش را به دست میآورد. آنچه این آش را از دیگر آشهای ایرانی متمایز میکند، استفاده از لخشک است. خمیری دست ساز از ترکیب آرد، آب و گاهی تخممرغ که به صورت نوارهای پهن بریده و خشک میشود. برخلاف رشته آشهای معمولی که باریک هستند، لخشک با پهنای بیشتر و بافتی خاص، طعمی منحصر به فرد به آش میدهد.
در تهیه این آش سنتی مشهدی، از اسفناج تازه به عنوان سبزی اصلی استفاده میشود و جالب است بدانید که برخلاف بسیاری از آشها، حبوبات در آن وجود ندارد. لخشک خشک شده، قبل از استفاده کمی خرد و با پیاز سرخ شده، زردچوبه و اسفناج ترکیب میشود. نتیجه نهایی، آشی ساده اما خوش طعم و سالم است که اغلب به عنوان یک وعده سبک و مقوی در خانههای مشهدی سرو میشود.
آش کوفته قلقلی مشهدی؛ ترکیبی لذیذ از آش و کباب
آش کوفته قلقلی مشهدی، یکی از غذاهای خاص و بینظیر این شهر است که طعمی فراموش نشدنی دارد. این آش سنتی، ترکیبی دلچسب از برنج، لپه، سبزی آش، ادویههای معطر و کوفتههای کوچک گوشتی است که در کنار هم طعمی بینظیر خلق میکنند.
در ابتدا، مواد پایه آش مانند: برنج، لپه و سبزی در آب و ادویه پخته میشوند. سپس گوشت چرخکرده که با پیاز رنده شده و ادویه ترکیب شده، به شکل توپکهای کوچک درآمده و در آش ریخته میشود تا با عطر و طعم فوقالعادهاش، دل هر دوستدار آش سنتی را ببرد. این آش، با ماست سرو میشود و به قدری خوشطعم است که با یک بار امتحان کردنش، به یکی از غذاهای محبوبتان تبدیل خواهد شد.
خوراکهای نانی مشهدی؛ سادگی در عین خوشمزگی
پیش از رواج پلو در سفرههای ایرانی، اغلب غذاها با نان خورده میشدند. هنوز هم بسیاری از خوراکهای سنتی مشهد با نان سنگک یا تافتون سرو میشوند و طرفداران زیادی دارند.
توگی سرداغی؛ حلیم سنتی خراسانی با طعمی خاص
توگی سرداغی، یکی از غذاهای بومی و سنتی مردم مشهد و خراسان است که شباهتهایی با حلیم داشته؛ اما طرز تهیه و طعم دیگری را دارد. توگی، در واقع نام ظرفی است که در آن غذا پخته میشود و ریشه در زبان محلی دارد. این غذا با ترکیب جالبی از ارزن، کشک، عدس، سیر، پیاز، جعفری و نعناع درست میشود و بافتی غلیظ و مقوی دارد که آن را برای فصول سرد سال به گزینهای عالی تبدیل میکند.
در تهیه توگی سرداغی، ابتدا پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن با زردچوبه تفت میدهند تا طلایی شود. سپس ارزن که از قبل خیس خورده است، به قابلمه افزوده شده و با آب پخته میشود تا نیمپز شود. در ادامه، عدس پخته شده، کشک و سبزی معطر مثل جعفری و نعناع به مواد افزوده میشود. پس از پخت کامل، توگی باید چند دقیقه دم بکشد تا حالت کشدار و یکدست پیدا کند.
یتیمچه مشهدی؛ غذایی گیاهی، ساده و سرشار از عطر نوستالژی
یتیمچه، یکی از غذاهای قدیمی و سنتی ایران است که در مناطق مختلف با دستورهای متفاوت طبخ میشود. نسخه مشهدی این غذا با وجود نداشتن گوشت، طعمی غنی و دلچسب دارد. ترکیبات سالم و گیاهی آن مثل: نخود، لوبیا، عدس، بادمجان، گوجه فرنگی، پیاز، نعناع خشک و کشک، باعث میشود هم برای گیاهخواران مناسب باشد و هم برای کسانی که به دنبال یک غذای سبک اما خوش طعم هستند.
در طبخ یتیمچه مشهدی، ابتدا حبوبات پخته و سبزیجات به صورت جداگانه سرخ میشوند. سپس همه مواد با هم ترکیب شده و با کشک، نعناع داغ و سیر تزئین میگردند. خوردن یتیمچه داغ با نان سنگک تازه، تجربهای خوشایند و متفاوت از آشپزی سنتی مشهد است که نباید از دست داد.
رستورانهای مشهد؛ بهترین مکانها برای تجربه غذاهای محلی
مشهد به واسطه تنوع غذاهای خوشمزه و رستورانهای باکیفیت، به بهشتی برای عاشقان غذا تبدیل شده است. در این شهر پر رفت و آمد، از غذاهای اصیل ایرانی تا غذاهای دریایی و فرنگی، همه را میتوان در رستورانهایی با فضایی مجلل، سنتی یا مدرن پیدا کرد. در ادامه، به معرفی بهترین رستورانهای مشهد میپردازیم که امتحان کردنشان، میتواند بخشی شیرین از خاطرات سفرتان باشد.
رستوران پسران کریم خیام؛ انتخاب اول برای عاشقان شیشلیک
رستوران پسران کریم، از قدیمیترین و معروفترین رستورانهای مشهد است که شعبه خیام آن به دلیل فضای شیک و مدرنش، انتخاب بسیاری از مهمانان برای دورهمیهای خانوادگی و جلسات کاری است. این رستوران به خاطر شیشلیک ممتاز، خوراک گوشت گردن، ماهیچه سرخ شده و پلو استانبولی خود شهرت دارد.
رستوران ارم شاندیز؛ جایی برای عاشقان کباب
اگر عاشق کباب هستید، رستوران ارم شاندیز را از دست ندهید. این رستوران قدیمی که از سال ۱۳۶۲ فعالیت دارد، یکی از معروفترین مکانها برای خوردن شیشلیکهای لذیذ و جوجه کبابهای مخصوص است. ارم شاندیز با سه فضای مجزا شامل: سالن VIP، فضای سنتی و فضای باز، پذیرای سلیقههای مختلف است. کیفیت بینظیر گوشت و طعم خاص غذاها، باعث شده هم مردم محلی و هم مسافران، این رستوران را در لیست حتمی سفر خود قرار دهند.
رستوران معین درباری؛ غذای شاهانه در فضایی اصیل
رستوران معین درباری با فضایی الهام گرفته از معماری سنتی ایرانی و آیینه کاریهای مجلل، تجربهای خاص از غذا خوردن را رقم میزند. منوی این رستوران، پر از غذاهای سنتی و محبوب مثل: شیشلیک مخصوص، چلو برگ، چلو گوشت و جوجه زعفرانی است. کیفیت غذاها و سرویس دهی بالا باعث شده معین درباری، یکی از محبوبترین رستورانهای مشهد باشد.
