روستاهای کیش، گنجینهای کمتر شناخته شده از فرهنگ بومی و سبک زندگی اصیل جزیره هستند که در دل طبیعت زیبای خلیج فارس آرام گرفتهاند. برخلاف تصور رایج از کیش به عنوان مقصدی مدرن و توریستی، این روستاهای سنتی با معماری خاص، آداب و رسوم محلی و مهماننوازی گرم مردمانش، فرصتی بینظیر برای لمس تاریخ و تجربه زندگی واقعی جزیرهنشینان فراهم میکنند. اگر به دنبال سفری متفاوت هستید، پیشنهاد میکنیم با ما همراه شوید و نگاهی نزدیکتر به این روستاهای جذاب بیندازید.
مطالعه بیشتر: راهنمای سفر به کیش؛ بهترین زمان سفر، تفریحات و نکات ضروری
روستای باغو کیش؛ سفر به گذشتهای در دل طبیعت
روستای باغو، یکی از قدیمیترین و دیدنیترین روستاهای جزیره کیش در استان هرمزگان است که در جنوب غربی جزیره قرار دارد. این روستا با بافت سنتی و بومی خود، یکی از جذابترین مقاصد گردشگری برای علاقهمندان به فرهنگ محلی و تاریخ منطقه به شمار میرود. برای دسترسی به این روستای زیبا میتوان از دو مسیر، یکی میدان غروب کیش و دیگری بزرگراه خلیج فارس که به جاده باغو میرسد، استفاده کرد. فضای طبیعی، آرامش محیط و وجود گونههای کمیاب گیاهی و جانوری باعث شده است که روستای باغو، جایگاه ویژهای در بین جاذبههای گردشگری کیش داشته باشد.
وجه تسمیه روستای باغو کیش؛ از مقاومت تا نامگذاری
نامگذاری روستای باغو، ریشه در داستانی تاریخی و بومی دارد. در دوران گذشته، زنی کهنسال به نام ننه باغو، در این روستا زندگی میکرد که سن او، به حدود ۱۰۰ سال میرسید. این زن مقاوم، در زمان اشغال کیش توسط پرتغالیها، از باغ کوچک خود در برابر متجاوزان محافظت کرد و نمادی از مقاومت و ایستادگی مردم بومی کیش شد. از آن زمان، مردم محلی برای پاسداشت یاد و خاطره این زن دلیر، نام باغو را بر این روستا گذاشتند. این نامگذاری، یادآور هویت فرهنگی و مقاومت تاریخی ساکنان این منطقه است.
مکانهای گردشگری روستای باغو کیش؛ کشف جاذبههای کمتر دیده شده
در روستای باغو، آثار تاریخی ارزشمندی وجود دارند که بازدید از آنها، تجربهای خاص و متفاوت از سفر به کیش را به ارمغان میآورد. این مکانهای تاریخی عبارتند از:
مسجد النبی (ص) روستای باغو؛ شاهکار معماری اسلامی با تاریخ کهن
یکی از مهمترین جاذبههای تاریخی روستای باغو، مسجد النبی (ص) است که قدمت آن به سال ۹۸۱ هجری قمری بازمیگردد. این مسجد قدیمی با معماری سنتی و ساده خود، فضایی معنوی و تاریخی دارد. وجود منارهای کوتاه، دیوارهایی با ارتفاع کم و یک چاه آب قدیمی در کنار مسجد، آن را به مکانی منحصر به فرد برای علاقهمندان به معماری اسلامی و فرهنگ بومی تبدیل کرده است.
درختان لور روستای باغو؛ زیباترین هدیه طبیعت
در روستای باغو، میتوان گونهای از درختان نادر به نام درختان لور را مشاهده کرد. این درختان کهنسال، از خانواده انجیر هستند و برگهایی بیضی شکل و میوههایی قرمز رنگ دارند. درختان لور، با شکل خاص ریشهها و سایه گستردهای که ایجاد میکنند، زیبایی طبیعی روستا را دو چندان کردهاند.
روستای حریره کیش؛ گنجینهای از تاریخ
روستای باستانی حریره کیش، در واقع شهری تاریخی است که قدمت آن به بیش از ۸۰۰ سال پیش و دوران شکوفایی جزیره کیش بازمیگردد. موقعیت جغرافیایی خاص، معماری منحصر به فرد و ساختار بندری این شهر، آن را به یکی از جذابترین مقاصد گردشگری کیش تبدیل کرده است.
شهر حریره، در شمال جزیره و در نزدیکی مجموعه ورزشی المپیک قرار دارد و وسعت آن، حدود ۱۲۰ هکتار است. بقایای باقیمانده از سازهها، شهری متمدن و پیشرفته را به نمایش میگذارد. این شهر، از قرن چهارم تا دهم هجری قمری از رونق زیادی برخوردار بوده و از آن به عنوان یکی از بنادر مهم ارتباطی میان ایران، هند و چین یاد میشود.
داستان نامگذاری روستای حریره کیش
درباره علت نامگذاری شهر حریره کیش، روایتهای متعددی وجود دارد. یکی از مشهورترین روایتها این است که نام حریره، برگرفته از نام بانویی قدرتمند بوده که در گذشته بر این منطقه حکومت میکرده است. برخی منابع میگویند این زن، شخصیتی تاثیرگذار در توسعه و رونق این شهر بوده است. روایتی دیگر، دلیل نامگذاری را به سرسبزی و آبادانی این منطقه در گذشته نسبت میدهد؛ زیرا واژه حریره در زبان عربی به معنای نرم، سبز و دلنشین نیز آمده است. این روایات، بر عظمت و اهمیت این شهر در زمان گذشته صحه میگذارند.
آثار باستانی روستای حریره کیش؛ روایتی زنده از تمدن و فرهنگ جنوب ایران
روستای تاریخی حریره، پنجرهای است رو به گذشتهای پر افتخار که بازگوکننده تمدن، معماری پیشرفته و سبک زندگی درخشان ساکنان جنوب ایران در قرون میانه است. قدم زدن در این محوطه تاریخی، همانند سفر در دل زمان است. جایی که دیوارهای گلی، حوضخانهها، بادگیرها و حیاطهای مرکزی، هر یک قصهای ناگفته را در گوش زمان زمزمه میکنند. در ادامه، به معرفی مهمترین بخشهای این شهر باستانی میپردازیم.
خانه اعیانی حریره؛ نماینده شکوه و جلال زندگی اشرافی
خانه اعیانی، یکی از شاخصترین و مجللترین بناهای کشف شده در شهر تاریخی حریره است. این عمارت با حیاط مرکزی، اتاقهای متعدد، تالار پذیرایی و معماری هوشمندانه، به وضوح نشان دهنده حضور یک خاندان ثروتمند و بانفوذ در این منطقه بوده است. آثار کشف شده در این مکان از جمله: کاشیهای ستارهدار با لعابهای فیروزهای، گچبریهای نفیس و سفالینههایی با تزئینات خاص، سطح بالای فرهنگی و اقتصادی ساکنان آن را به تصویر میکشند.
قصر یا ایوان حریره؛ روایتی اسطورهای از شکوه سلطنت
در بخش شمالی شهر تاریخی حریره، بنایی عظیم و چشمنواز به چشم میخورد که در بسیاری از منابع تاریخی، از آن با عنوان قصر ملک جمشید یاد شده است. این سازه عظیم که مشرف به خلیج فارس است، با ایوانهایی مرتفع، دیوارهای ضخیم، سکونتگاههای متصل به بندر و موقعیتی استراتژیک، احتمالاً محل اقامت حاکمان منطقه و مرکز تصمیمگیریهای مهم سیاسی و تجاری بوده است.
حمام تاریخی حریره؛ آیینهای از فرهنگ بهداشت و معماری سنتی
حمام تاریخی حریره، نمونهای کامل از مهندسی سنتی ایرانی در ساخت فضاهای عمومی خصوصی شده است. این حمام، متعلق به خانه اعیانی بوده و ساختار آن شامل قسمتهایی نظیر: سربینه، گرمخانه، خزینههای آب سرد و گرم و محل نگهداری سوخت است. ساخت این حمام، در دوره ایلخانی انجام شده و نوع مصالح، طاقنماها، تهویه طبیعی و شیوه گرمکردن آب، نشان دهنده دانش بالای معماران آن زمان است.
روستای سفین کیش؛ تلاقی سنت و مدرنیته
روستای سفین، یکی از قدیمیترین و تاریخیترین محلههای جزیره است که در شمال غربی کیش واقع شده و هنوز هم بافت سنتی خود را حفظ کرده است. این روستا، با تاریخچهای چند صد ساله مورد توجه بومیان، گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته است. سفین، دارای سه بخش مجزا است که شامل محلههای قدیم، میانه و نوساز میشود و همین ترکیب سنت و مدرنیته، آن را به مکانی خاص برای بازدید و اقامت تبدیل میکند.
راز دریایی نام روستای سفین کیش
واژه سفین در زبان محلی، به معنی قایق یا کشتی کوچک است. نامگذاری این روستا، به گذشته دریانوردی مردم بومی جزیره کیش بازمیگردد. در قدیم، بخش بزرگی از معیشت مردم سفین بر پایه ماهیگیری و تجارت دریایی بوده و اهالی با قایقهای کوچک به صید مروارید یا ماهی میپرداختند؛ بنابراین، این منطقه به دلیل تعداد زیاد قایقها و فعالیتهای دریایی، سفین نامیده شده است. امروز هم نزدیکی به بندرگاه و ساحل، این ارتباط دیرینه را یادآور میشود و نام سفین، همچنان با هویت دریایی خود گره خورده است.
جاذبههای دیدنی روستای سفین کیش؛ تماشای میراث فرهنگی جنوب
محله سفین علاوه بر قدمت تاریخی خود، میزبان چندین جاذبه گردشگری متفاوت است که بازدید از آنها برای علاقهمندان به فرهنگ بومی و تاریخ محلی بسیار جذاب خواهد بود. در ادامه، به معرفی برخی از مهمترین جاهای دیدنی این محله میپردازیم:
خانه مردمشناسی بومیان کیش؛ دریچهای به زندگی روزمره مردم در ۲۰۰ سال پیش
خانه مردمشناسی بومیان، یکی از ارزشمندترین بناهای تاریخی در محله قدیمی سفین است که با قدمتی بیش از دو قرن، امروز به موزهای زنده از فرهنگ و سنت بومیان جزیره تبدیل شده است. این خانه با معماری سنتی، اتاقهایی با درهای چوبی، حیاطی وسیع با درختان نخل و سکوهای نشیمن، شما را به سفری در دل تاریخ جنوب ایران میبرد. در بخشهای مختلف خانه، اشیای قدیمی، لباسهای محلی، ظروف سنتی، و ابزار زندگی روزمره به نمایش گذاشته شدهاند.
خانه ایران سفین کیش؛ ترکیب دلنشین معماری بومی و هنر مدرن
خانه ایران یک بنای فرهنگی و هنری، با طراحی الهام گرفته از معماری جنوب ایران است که در محله تاریخی سفین قرار دارد. این خانه با سقفهای گنبدی، طاق نماهای سنتی، رنگهای گرم و تزیینات بومی، روح معماری ایرانی را در خود جای داده است؛ اما چیزی که این خانه را منحصر به فرد میکند، تلفیق هنر معاصر در فضاهای داخلی آن است. در برخی از اتاقها، آثار هنری مدرن، نقاشیها و اشیای تزئینی با سبکهای امروزی به چشم میخورند که فضایی خاص و متفاوت ایجاد کردهاند.
خانه تک بادگیر کیش؛ جایی که باد، نقش معمار را بازی میکند
در میان خانههای قدیمی سفین، خانهای خاص با بادگیر بلندش توجه هر رهگذری را جلب میکند. خانهای که در گذشته، به یکی از تجار شناخته شده محله تعلق داشته و حالا به عنوان نماد معماری بومی در جزیره شناخته میشود. بادگیر این خانه، نقش اصلی را در تهویه طبیعی و خنکسازی فضای داخلی ایفا میکرده و نمونهای زنده از نبوغ معماران جنوب در استفاده از نیروی طبیعت است. مصالح به کار رفته در ساخت این خانه، سنگهای مرجانی و گچ بوده که با سادگی و هوشمندی، کنار هم چیده شدهاند.
