باسیلیکای San Giovanni
مجسمه عظیم مسیح، سنت ها و طبیبهای بالای نمای کلیسای سنت جان از فاصلهای دور هم دیده میشوند و مجموعهی باسیلیکا – که همچنین جایگاه اسقف اعظم رم یا همان پاپ است – سن ژوانی را که به قرن ۱۸ام میلادی باز میگردد، به مکانی مهم تبدیل کرده است. این قطعه زمین که در مقابل دیوار شهر قرار داشت در سال ۳۱۳ میلاد برای دور نگهداشتن تازه به دوران رسیدههای مذهبی از مرکز قدرت در شهر به دستور همسر امپراطور کنستانتین به فرقهی تازه به رسمیت شناختهشدهی مسیحیت اختصاص داده شد.
این کلیسا که به دفعات بازسازی و مرمت شده است، فضای بی روح و سردی دارد اما موزاییکهای محراب آن که مربوط به قرن ۱۳ام هستند جذاب است. همچنین تکههایی از نقاشی دیواری اثر Giotto در پشت ستون اول دیده میشود. علاوه بر این خارج از راهروی چپی، پرستشگاه زیبایی هم وجود دارد. در مقابل باسیلیکا آن سمت میدان سن ژوانی پلههای مقدس یا Scala Santa قرار دارد که ظاهرا همان پلههایی هستند که حضرت مسیح از آنها بالا رفت تا به خانهی Pontius Pilate’s برود؛ امروزه زائزهای مسیحی به عنوان یک سنت از آن روی زانوهایشان بالا میروند.
برای رسیدن به اینجا متروی San Giovanni پیاده شوید یا از اتوبوس به مقصد خیابان Via di San Giovanni in Laterano یا تراموای خط ۳ استفاده کنید.
باسیلیکای Santa Maria Maggiore
براساس افسانهها و داستانهای تاریخی در سال ۳۵۶ میلاد و درست وسط تابستان در این نقطه برف بارید – به همین دلیل پاپ لیبریوس دستور ساخت کلیسایی به نام مریم مقدس را به یادبود و گرامیداشت این معجزه داد.
بازسازیها و گسترش بنای این کلیسا در طول قرنها ادامه پیدا کرد اما بقایای ساختمان اولیه همچنان دیده میشود؛ موزاییکهای باشکوه نمای ایوان درونی قرن ۱۳، موزاییکهای بالای ستون قسمت مرکزی کلیسا که مربوط به قرن ۵ام هستند و موزاییکهای حیرتانگیز مربوط به دورهی بیزانس که تصویرگر تاج گذاری مریم مقدس در محراب هستند.
گفته میشود که سقف این باسیلیکا از طلاهای اهدایی پاپ الکساندر ششم پوشیده شده است.
برای رسیدن به سانتا ماریا میتوان از متروی Cavour یا Termini و اتوبوس به مقصد میدان سانتا ماریا استفاده کرد.
بازدید از باسیلیکا مجانی است اما تورهای ایوان و گالری سرپوشیده همراه با راهنما ۳ یورو هزینه دارد و روزانه از ساعت ۷ صبح تا ۶.۴۵ عصر باز است.
کلیسای Santa Maria del Popolo
گفته میشود که شیاطین این نقطه را که امپراطور نرو (Nero) در آن دفن شده تسخیر کرده بودند که برای راندن آنها کلیسای کوچکی در سال ۱۰۹۹ در این مکان ساخته شد. دلایل زیادی برای بازدید از این کلیسا که از قرن ۱۵ به کلیسای بزرگی تبدیل شد وجود دارد: دو عبادتگاه که به زیبایی تمام توسط Pinturicchio آراسته شده، موزاییکهایی که کنار یکدیگر طالعبینی طراحی شده توسط رافائل را نشان میدهند، تعدادی اسکلت ترسناک مجاور در اصلی و نقاشیهای خیرهکنندهی Caravaggio که تغییر دین سنت پاول و شهادت سنت پیتر را به تصویر کشیده است.
دیگر شاهکارهای هنری Caravaggio در کلیساهای رم مخصوصا در کلیسای سن لوئیجی در نزدیکی میدان ناوونا پیدا میشوند.
برای رسیدن به این کلیسا متروی Flaminio، و اتوبوس به مقصد میدان del Popolo یا Viale Washington در اختیار شماست.
ساعات بازدید: از دوشنبه تا شنبه ۷ صبح تا ظهر و ۴ بعدازظهر تا ۷ عصر، یکشنبهها ۷.۳۰ صبح تا ۱.۳۰ بعدازظهر و ۴.۳۰ بعدازظهر تا ۷.۳۰ عصر است.
کلیسای کاتولیک Santa Maria della Vittoria
یکی دیگر از کلیساهای منسوب به مریم مقدس همین کلیسای دلا ویتوریا است که توسط کارلو مادرنو در قرن ۱۷ میلادی طراحی شده است. اگر به اینجا بروید احتمالا اثر هنری لورنزو برنینی را خواهید دید؛ اثری که پرترهای سه بعدی از سنت ترزا را نشان میدهد که به خودی خود از این مجسمه تئاتری پدید آورده است.
در هر دو طرف عبادتگاههای کلیسا، اتاقکهایی وجود دارد که اعضای خانوادهی کانارو با یکدیگر گفتگو میکردند.
برای رسیدن به این کلیسا متروی Repubblica، اتوبوس به مقصد خیابان V.E. Orlando مناسب ترین گزینهها هستند.
ساعات بازدید: روزانه از ۸.۳۰ صبح تا ظهر و از ۳.۳۰ بعدازظهر تا ۶ عصر
کلیسای Santa Prassede
پاپ پاسکال یکم، اولین کلیسا را در قرن ۹ام میلادی بنا نهاد. کلیسایی که بسیار شبیه به سنت پیتر اما در ابعاد کوچکتر بود. پاپ این کلیسا را برای گرامیداشت مادرش سانتا تئودورا (Theodora) ساخت. از آنجایی که معمارهای محلی استانداردهای مورد نظر او را برآورده نمیکردند، هنرمندان و معمارهایی را از یونان به اینجا آورد تا در نتیجه بنایی ساخته شود که به طرز عجیبی در آن از موزاییک کاریهای حیرتانگیز مخصوصا در مقبرهی مادر پاپ استفاده شد. تصویر تئودورا با هالهای دوار دور سرش درست شده؛ مقصود از این کار این بوده که نشان داده شود تئودورا در زمان کشیده شدن این تصویر زنده بوده است. بیرون از عبادتگاه کلیسا اتاق کوچکی قرار دارد با ستونی درونش که گفته میشود حضرت مسیح را به آن ستون برای شکنجه و شلاق زدن بسته بودند.
در محراب این کلیسا هم پراکسدیس و خواهرش پودنتایا به ترتیب توسط سنت پاول و سنت پیتر به حضرت مسیح معرفی شدند.
برای رسیدن به این کلیسا متروی Cavour و اتوبوس به مقصد میدانSanta Maria Maggiore بهترین گزینهها هستند.
ساعات بازدید: دوشنبه تا شنبه ۷ صبح تا ظهر و ۳ بعدازظهر تا ۶.۳۰ عصر و یکشنبهها ۷.۳۰ صبح تا ۱۲.۳۰ ظهر و ۳ بعدازظهر تا ۶.۳۰ عصر
پلههای اسپانیایی
اولین فکری که به ذهن میرسد این است که: چرا اسپانیایی؟! باید گفت که سفارت اسپانیا در اوایل قرن ۱۸ میلادی پایین تر از میدان di Spagna قرار داشت، اما دیپلمات فرانسوی Etienne Gueffier برای بهبود مسیر سربالایی شیب داری که از آنجا به کلیسای بالا دست French Trinita dei Monti راه داشت هزینه کرد. معمار و طراح این رمپ زیبا که از ۱۳۵ پله تشکیل شده است، ایتالیایی کمتر شناخته شدهای به نام فرانچسکو دسانکتیس است.
این پلهها که زمانی محلی برای جمع شدن مدلهای هنرمندان بوده تا آنها را نقاشی کنند، امروزه به جاذبهای دیدنی برای گردشگرها تبدیل شده است. آبنمای زیبای پایین پلهّها که به شکل یک قایق طراحی شده هم اثری از پیترو برنینی (Pietro Bernini)، پدر هنرمند مشهور لورنزو برنینی است.
همچنین در نزدیکی اینجا خانهی John Keats شاعر قرن ۱۸ و ۱۹ است که در سال ۱۸۲۱ در حالی که فقط ۲۵ سال داشت از دنیا رفت. این خانه اکنون به موزهای جالب توجه تبدیل شده است.
برای رسیدن به اینجا مناسبترین گزینهها متروی Spagna و اتوبوس به مقصد میدانdi Spagna یعنی خطوط ۱۱۷ و ۱۱۹ یا اتوبوس به مقصد خیابان della Mercede خط ۱۱۶ هستند.
استادیوم dei Marmi
اگر دیدن پوچی هنر فوق پروپاگاندایی برای شما جذابیت دارد، حتما از بازدید مجموعهی ورزشی فورو ایتالیکو که مربوط به دوران موسولینی میشود خوشتان خواهد آمد. این استادیوم که در حومهی شمالی فلامینیو (Flaminio) قرار دارد مجسمههای اغراقآمیزی از دوران فاشیستی را در خود دارد. اطراف این استادیوم ۶۴ مجسمهی عظیمالجثهای که به استانهای مختلف ایتالیا نسبت داده شدهاند ساخته شده که هریک ورزشکارانی هستند که گویا به خدایان و اسطورهها بدل گشتهاند. فرم این مجسمهها به گونهای است که انگار آنها به پایههای مرمر خود میبالند و برای تبلیغات برند آرمانی ژست گرفتهاند.
در نزدیکی dei Marmi استادیوم المپیکو، جایی که دو تیم فوتبال آ اس رم و لاتزیو بازیهای خانگی خود را برگزار میکنند قرار دارد که البته ورود به این یکی مجانی نیست!
برای رسیدن به اینجا از تراموای خط ۲ یا اتوبوسها به مقصد میدان Mancini بهترین گزینهها هستند.
کلیسای سنت پیتر
سنت پیتر بزرگترین کلیسا در جهان مسیحیت و مرکز کاتولیکها در سال ۱۶۲۶ ساخته شده است. این بنای بینظیر قصیدهای است که توسط هنرمندانی بزرگ سروده شد. هنرمندان بزرگ برمانته، رافائل، میشل آنژ، مادرنو و برنینی همگی در طراحی و ساخت این شاهکار معماری دست داشتهاند که در حقیقت جایگزین ساختمان باسیلیکایی قدیمیای شده که در محل دفن سنت پیتر، یکی از ۱۲ حواریون حضرت عیسی مسیح و رهبر آنها، واقع بوده است. میدان ستونستون بیرونی که طراحی برنینی است، به همراه رواق برنزی مجلل و باشکوه داخل بالای محراب اصلی که شاهکاری دیگر از او است جوری ساخته شدهاند که چشمهای شما را فریب میدهند.
در اولین عبادتگاه سمت راست، مجسمهی مریم مقدس اثر میشل آنژ قرار دارد. به محراب که نزدیکتر شویم مجسمهای برنزی از سنت پیتر، اثر آرنولفو دیکامبیو قرار دارد که پیروان و عاشقان به پاهایش بوسه میزنند. واقع در سمت چپ رواق و سالن اصلی کلیسا موزهی تاریخی هنری وجود دارد که به Tesoro نیز شناخته میشود و زیورآلات با ارزشی را که در طی قرنهای مختلف توسط پاپ و دفتر مقام پاپّها جمعآوری شده در خود دارد؛ من جمله تخت و نشیمنگاه سنت پیتر مربوط به قرن نهم میلادی که از جنس چوب و عاج مرغوب است.
گنبد سنت پیتر مرتفعترین در رم است و نمای شهر از بالای آن خیرهکننده است. به یاد داشته باشید که اگر از آسانسور برای بالا رفتن استفاده کنید، بعد از آن هنوز باید ۳۲۰ پله را پیاده طی کنید تا به بالاترین نقطهی آن برسید. همچنین توجه به این نکته هم مهم است که ورود با لباس باز به اینجا ممنوع است.
سنت پیتر همیشه صفهای طولانی بازدیدکنندهّها را به خود میبیند که برای هر دوی گنبد و باسیلیکا و همچنین موزه تشکیل شدهاند. این صفها در ساعات شلوغی با اینکه طولانی هستند اما نسبتا سریع جلو میروند. بازدید از باسیلیکا رایگان است ولی رفتن به گنبد ۶ یورو پیاده و با آسانسور ۸ یورو هزینه دارد. برای بازدید از موزهی زیورآلات هم ۶ یورو باید پرداخت کرد.
برای رسیدن به سنت پیتر بهترین گزینهها متروی Ottaviano؛ اتوبوس به مقصد خیابان Via della Conciliazione یعنی خط ۶۲ و اتوبوس به مقصد خیابان Porta Castello خط های ۲۳و۳۴ و ۴۰؛ و تراموا خط ۱۹ هستند.
ساعات بازدید: باسیلیکا روزانه ۷ صبح تا ۷ عصر در ماههای آپریل تا سپتامبر و ۷صبح تا ۶.۳۰ عصر در ماههای اکتبر تا مارس؛ گنبد نیز در نیمه اول سال از ۸صبح تا ۶ عصر و نیمه دوم سال ۸ صبح تا ۵ بعدازظهر؛ موزهی Tesoro به همین ترتیب از ۸ صبح تا ۶.۳۰ و ۸ تا ۵.۳۰ عصر.
آبنمای Trevi
این آبنمای مجلل و باشکوه که توسط Niccolo Salvi طراحی شده و در سال ۱۷۳۲ تکمیل شده است مکان فوارهی چشمهای قدیمی است که آب مقدس را از تپههایی خارج از رم به اینجا رسانده است و منبع تامین آب در رم باستان بوده است. عقیدهها بر این بوده است که اگر یک سکه در این آبنما بیندازید، روزی دوباره به رم باز خواهید گشت؛ اما وقتی که فرانک سیانترا خواننده و بازیگر آمریکایی در فیلمی به نام “ Three coins in the Fountain “ در سال ۱۹۵۴ که در محل همین آبنما بود آهنگ سه سکه در فواره را خواند، تصور این را هم نمیکرد که چه لطفی در حق خیریهای میکند که این سکهها را امروزه از پای این آبنما با مجسمههای حیرتانگیزش جمع میکند! تا قبل از این یک سکه هم کافی بود!
براساس روایتها گفته میشود که دختری جوان در زمانهای قدیم، محلی که چشمه در آن مخفی بوده را به سربازان تشنهی فرماندهی رومی آگریپا نشان میدهد و ریشه نامگذاری آن هم به این روایت باز میگردد که در اصل Trevi نام خود را از این دختر جوان میگیرد.
آبنمای تروی همیشه جمعیت زیادی را به خود میبیند و شب و روز ندارد؛ معمولا هم پلیسهایی در طول روز مراقب هستند تا کسی وارد آبنما نشود. اگر میخواهید آبنمای تروی را در خلوتترین زمان آن ببینید میبایست در ساعات اولیه صبح به اینجا بروید.
برای رسیدن به آبنمای تروی هم بهترین گزینه اتوبوس به مقصد خیابان Del Corso یا خیابان del Tritone است.
محلهی Trastevere
تراستوره (یا با تلفظ صحیح “ تراستِوِرِی “) محلهای زیبا در رم است که از گرانترین خانههای رم را در خود دارد و با وجود هجوم گردشگرها در طول روز و دانشجویان پر سروصدا در شب همچنان توانسته زیبایی و چشمنوازی خود را به خوبی به نمایش بگذارد. این محله بدون شک جایی دیدنی است که بیشتر از اینکه جاذبهی قابل توجه منحصر به فردی داشته باشد، کافهها و بارهای جذاب و دنجی را در خود دارد. اگر از حق نگذریم اما، برای رعایت انصاف در بازدید از تراستوره، سرزدن به کلیساهای مجرد اینجا حتما ارزشش را دارد. کلیسای سانتا ماریا به خاطر موزاییککاریهای محرابش که مربوط به قرن ۱۲ میشود، سانتا سیسیلیا (Santa Cecilia)؛ و همچنین کلیسای سن فرانچسکو آریپا به خاطر مجسمهی آلبرتونی اثر برنینی.
برای رسیدن به تراستوره میتوانید اتوبوسهای به مقصد Lun,tevere Ripa خطوط ۲۳، ۴۴ و ۲۸۰ یا اتوبوس به مقصد خیابان Via Anica خط ۱۲۵ و یا تراموای خط ۸ را سوار شوید.
ویلای بورگزه
پدید آمدن بزرگترین باغهای مرکز رم با علاقهی کاردینال بورگزه برادرزادهی پاپ پاول پنجم به هنر آغاز شد. بورگزه که کلکسیونر و سرمایهگذار در کارهای هنری هم بود این باغ را بنا نهاد و بقایای کلکسیون هنری او امروزه در گالری بورگزه در قلب پارک ویلای بورگزه قرار دارد. این پارک ویلا که در سال ۱۹۰۳ به پارکی عمومی در رم تبدیل شده علاوه بر موزه و گالری دارای یک دریاچه نیز هست که گردشگرها میتوانند در آن قایقهای تفریحی اجاره کنند.
درحالی که در بحبوحهی بعد از اتحاد ایتالیا در دههی ۱۸۷۰ دیگر املاک و مستغلات شهری و حومهی شهری شاهان و شاهزادگان برای ساخت و ساز به فروش رفت، دولت ایتالیا این باغ که آخرین قطعهی سرسبز در دل شهر بود را حفظ کرد و بعدها درهای آن را به روی عموم گشود.
این باغ در میدان ناپلئون ۱ و بالای پلههای اسپانیایی قرار دارد.
برای رسیدن به پارک ویلای بورگزه متروی Spagna یا Flaminio؛ اتوبوس به مقصد Viale San Paolo del Brasile بهترین گزینههای حمل و نقل هستند.
یادبود Vittoriano
این بنا و مجسمهی مقابلش یادبودی برای شاه ویتوریو امانوئل دوم، اولین پادشاه ایتالیای متحد است. یادبود ویتوریانو، تکهای جذاب و دیدنی از خانههای قرون وسطایی بنا شده بر پایههای رومی، در سال ۱۸۸۵ ساختش شروع شد و پروسهی تکمیل شدنش به کندی پیش رفت و بالاخره در سال ۱۹۳۵ به پایان رسید. در سمت راست یادبود و با بالارفتن از پلههای کلیسای آرا کوئلی آسانسوری را میبینید که به پشت بام اینجا راه دارد. حتما در روزی با هوای صاف به اینجا بروید تا با دیدن ویووی آن نفستان بند بیاید!
برای رسیدن به اینجا اتوبوسها به مقصد Corso del Rinascimento یا Lun,tevere Marzio قابل استفاده هستند.
ساعات بازدید: دوشنبهها ۳.۳۰ بعدازظهر تا ۷.۳۰ عصر و سه شنبه تا شنبه از ۹ صبح تا ۱ ظهر و ۳.۳۰ تا ۷.۳۰ عصر
محلهی Monti
محلهی مونتی بر روی نقشه توریستی رم مثل مثلث برمودا است. این محله درست در بین سه ضلع کولوسئوم، باسیلیکای سانتا ماریا و کاخ Quirinal قرار دارد. در واقع این محله سرزنده و تاریخی رم در زمان پیدایشش در دوران امپراطوری رم منطقهای شلوغ از طبقهی کارگر و صنعتگر رم بوده است. اگرچه امروزه این محله بازسازی شده و ارتقاء پیدا کرده است و شکلی دیگر به خود گرفته، سنگ فرشهای راههایش همچنان در تضاد با تمدن قابل رویت در فروم و کولوسئوم است. این محله پر از کافهها و بارهای مختلف، رستورانهای جذاب و فروشگاههای اکسسوار، مد و فشن است.
برای رسیدن به اینجا و به میدان della Madonna dei Monti اتوبوس به مقصد خیابانهای Nazionale و Cavour را باید سوار شوید.