سفر به کربلا، یکی از عمیقترین و تأثیرگذارترین تجربههای معنوی برای میلیونها نفر از مسلمانان جهان است. چه بار اولتان باشد که به این شهر قدم میگذارید و چه برای چندمین بار به آن سفر میکنید، هر بار حال و هوای خاص خود را دارد. با این حال، برای اینکه این سفر با آرامش، آمادگی کامل و بدون دردسر باشد، لازم است اطلاعات دقیقی درباره مسیرهای سفر، مدارک مورد نیاز، وسایل همراه، مکانهای اقامت، غذا، حمل و نقل، امنیت و هزینهها داشته باشید.
در این راهنمای سفر کربلا تلاش کردهایم به تمام پرسشهای احتمالی زائران مخصوصا کسانی که در آستانه اولین سفر به کربلا هستند پاسخ دهیم. از انتخاب مسیر سفر (زمینی یا هوایی) گرفته تا شناخت سوغات، بازارها، مکانهای زیارتی و حتی جزئیاتی مثل نرخ کرایهها و اقامتگاههای رایگان در ایام اربعین.
معرفی شهر کربلا و اهمیت مذهبی آن
راهنمای سفر کربلا بدون شناخت دقیق از خود مقصد کامل نمیشود. کربلا شهری است در جنوب غربی بغداد که با نام امام حسین (ع) گره خورده و به عنوان یکی از مقدسترین مقاصد زیارتی در جهان اسلام شناخته میشود. شیعیان از نقاط مختلف دنیا، به خصوص در مناسبتهایی مانند تاسوعا، عاشورا و اربعین، برای زیارت به این شهر میآیند و جمعیت شهر در آن بازهها به شکل قابل توجهی افزایش مییابد. این تجمع عظیم، کربلا را به یکی از مهمترین قطبهای گردشگری مذهبی جهان تبدیل کرده است.
برای بسیاری که قصد دارند اولین سفر به کربلا را تجربه کنند، اهمیت این مکان صرفا در بعد مذهبی خلاصه نمیشود؛ بلکه این تجربه ترکیبی از عبور از مرز، پیادهروی، زیارت، آب و هوای متفاوت و مواجهه با جمعیتی از فرهنگها و زبانهای مختلف است.
آب و هوا و بهترین زمان سفر به کربلا
آب و هوا نقش تعیین کننده در کیفیت تجربه سفر به کربلا دارد. این شهر به جز مناطق شمالی عراق، دارای آب و هوای گرم و خشک بیابانی است. تابستانها دمای هوا گاهی تا 45 درجه سانتیگراد بالا میرود و زمستانها خنک و گاهی شبها نزدیک به 2 درجه میرسد. به صورت کلی:
- بهترین زمان سفر به کربلا از نظر آب و هوا ماههای بهار (فروردین) و پاییز (مهر و آبان) است.
- بهترین زمان از نظر معنوی ایام محرم و صفر، به ویژه تاسوعا، عاشورا و اربعین است.
- برای سفر در زمان خلوت باید ماههای تیر، مرداد، دی و بهمن (در صورت نبود مراسم خاص) را انتخاب کنید که جمعیت کمتر است ولی باید آمادگی گرما یا سرمای احتمالی را داشته باشید.
اگر اولین سفر شما به این شهر مقدس در ایام شلوغ مثل اربعین است، بهتر است زودتر برنامهریزی کنید؛ چون هم محل اقامت و هم حمل و نقل را باید از قبل قطعی کرد.
فاصله کربلا تا شهرهای زیارتی دیگر عراق
در سفر به کربلا به طور معمول زائران فرصت دارند چند شهر زیارتی دیگر را هم ببینند. دانستن فاصلهها کمک میکند تا مسیر و زمان بندی را بهتر تنظیم کنید:
- فاصله کربلا تا نجف: حدود 80 تا 90 کیلومتر (پیادهروی بین نجف و کربلا یکی از مسیرهای اصلی اربعین است؛ در مسیر حدود 1452 ستون قرار دارد و پیادهروی آن بین 20 تا 25 ساعت زمان میبرد).
- فاصله کربلا تا کوفه: 90 کیلومتر
- فاصله کربلا تا کاظمین: 125 کیلومتر
- فاصله کربلا تا سامرا: 265 کیلومتر
فاصله میان سایر شهرها:
- نجف تا کاظمین: 180 کیلومتر
- سامرا تا نجف: 287 کیلومتر
این نکات در راهنمای سفر به نجف و کربلا مهم هستند، چون اغلب زائران در کنار کربلا، نجف و کاظمین یا سامرا را نیز میپیمایند.
چگونه به کربلا سفر کنیم؟
در این بخش از راهنمای سفر کربلا به مسیرهای اصلی ورود به کربلا میپردازیم. دو مسیر اصلی وجود دارد: هوایی و زمینی. بسته به زمان، بودجه و شرایط جسمی میتوان یکی را انتخاب کرد. در این بخش از سفر، داشتن پاسپورت یا گذرنامه زیارتی برای اربعین یا سفر زیارتی ضروری است؛ اگر پاسپورت شما اعتبار کمتر از شش ماه دارد یا میخواهید از تسهیلات ویژه بهرهمند شوید، گذرنامه اربعین سریعتر و ارزانتر صادر میشود و در ایام اربعین میتوانید آن را از طریق سامانههای سخا یا اپلیکیشن “پلیس من” یا حضوری تهیه کنید.
سفر به کربلا از طریق مرز هوایی (پرواز مستقیم نجف و بغداد)
اگر سرعت و راحتی برایتان اولویت دارد، سفر هوایی گزینه مناسبی است اما در نظر داشته باشید کربلا فرودگاه فعال ندارد و نمیتوانید بلیط هواپیما کربلا را تهیه کنید و باید با خرید بلیط هواپیما به مقصد نجف یا بغداد سفر خود را آغاز کنید و سپس از آنجا زمینی به کربلا بروید. در این مسیر در نظر داشتن چند نکته اهمیت دارد:
- برای خرید بلیط، پروازهای مستقیم از تهران، مشهد و شهرهای دیگر به نجف و بغداد برقرار است. به ویژه مسیر تهران نجف بسیار پرتردد و کوتاه (حدود 1 ساعت و 15 دقیقه) است.
- پس از رسیدن به فرودگاه نجف یا بغداد، سرویسهای زمینی، ونها، تاکسیها یا اتوبوسهای ویژه زائران، شما را به کربلا منتقل میکنند.
سفر به کربلا از طریق مرز زمینی
یکی از رایجترین و محبوبترین روشها برای اولین سفر به کربلا، عبور از مرزهای زمینی ایران و عراق است. این مسیر به خصوص در ایام اربعین حسینی با استقبال میلیونی زائران مواجه میشود. اگرچه مسیر زمینی نسبت به پرواز ممکن است طولانیتر باشد، اما حس معنوی حضور در کاروان زائران پیاده و عبور از شهرها و روستاهای مرزی، تجربهای متفاوت و خاص است که بسیاری آن را به عنوان بخشی از زیارت میدانند.
- مزایای سفر زمینی به کربلا:
- هزینه کمتر نسبت به بلیط هواپیما
- فرصت همسفر شدن با کاروانهای زیارتی
- امکان توقف در شهرهای مرزی برای استراحت و زیارت
- تجربه پیادهروی معنوی از مرز یا نجف تا کربلا (به ویژه در اربعین)
سفر با اتوبوس و خودرو شخصی به کربلا
سفر با اتوبوس و خودروی شخصی ترکیبی از تجربه زمینی و زیارتی است. اتوبوسهای ویژه اربعین از شهرهای مختلف ایران به سمت مرزها حرکت میکنند و پس از عبور، میتوانید با اتوبوس یا ون به کربلا بروید. اگر با خودروی شخصی به این شهر سفر میکنید:
- باید مراحل کاپوتاژ، بینالمللی کردن پلاک و گواهینامه، بیمه بینالمللی (کارت سبز) و پرداخت عوارض را از پیش آماده کرده باشید.
- سفر زمینی از تهران به کربلا حدود 1000 کیلومتر است و بین 15 تا 20 ساعت طول میکشد (بسته به ترافیک و وضعیت مرزی).
- برای سفر زمینی در ایام شلوغ مثل اربعین، توصیه میشود زود حرکت کنید و اگر همراه سالمند یا کودک همراه شما است حتما شرایط فیزیکی مسیر را در نظر بگیرید.
لیست مرزهای رسمی ایران و عراق برای سفر کربلا
یکی از مهمترین بخشهای هر راهنمای سفر کربلا، شناخت مسیرهای ورودی و خروجی رسمی کشور است. به خصوص اگر قصد سفر زمینی دارید یا میخواهید اولین سفر به کربلا را به صورت پیاده یا با کاروان تجربه کنید، اطلاع از مرزهای فعال ضروری است.
- مرز مهران: استان ایلام
- مرز شلمچه: استان خوزستان
- مرز چذابه: استان خوزستان
- مرز خسروی: استان کرمانشاه
- مرز باشماق: استان کردستان
- مرز تمرچین: استان آذربایجان غربی
در سالهای اخیر، به ویژه ایام اربعین، این مرزهای به صورت رسمی و شبانهروزی بین ایران و عراق فعالیت دارند:از میان اینها، مرز مهران به دلیل نزدیکی و حجم بالا بسیار شلوغ و در مقابل مرز تمرچین خنکتر و خلوتتر است. اگر راهنمای سفر کربلا اربعین را دنبال میکنید، بهتر است زودتر مشخص کنید از کدام مرز عبور خواهید کرد؛ چون بعضی مرزها مثل مهران نیاز به ثبتنام در سامانه سماح دارند یا دارای سهمیه مشخص هستند.
در سفر به کربلا کجا اقامت داشته باشیم؟
یکی از دغدغههای اصلی زائران، محل اسکان در این شهر مقدس است. انتخاب محل اقامت میتواند بر کیفیت زیارت، امنیت، راحتی و حتی هزینههای سفر تأثیر مستقیمی داشته باشد. به خصوص در ایام شلوغ مثل اربعین حسینی، باید از قبل درباره گزینههای اقامت در کربلا تصمیمگیری کرد.
هتلهای معروف کربلا
در سالهای اخیر، زیرساختهای گردشگری مذهبی عراق پیشرفت قابل توجهی داشته و در نتیجه تعداد زیادی هتل در اطراف بینالحرمین و خیابانهای منتهی به حرم امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) ساخته شده است. برخی از آنها:
- هتل ریحانه الولاء
- هتل جواهر
- هتل قصر الضیافه
- هتل الشام
- هتل المنتظر
- هتل بینالحرامین (ممتازترین موقعیت مکانی)
قیمت هتلها در کربلا بسته به مناسبتها متغیر است؛ در ایام عادی شبی 15 تا 60 دلار و در ایام خاص مثل اربعین حتی تا 150 دلار برای هر شب نیز میرسد. بهتر است قبل از سفر رزرو را انجام دهید.
موکبها و اقامتگاههای رایگان ویژه اربعین
در ایام خاصی مثل اربعین حسینی، موج بزرگی از زائران از سراسر جهان راهی کربلا میشوند. با توجه به تردد زیاد، ظرفیت هتلها و اقامتگاههای رسمی به سرعت تکمیل میشود و موکبها در این ایام برپا میشوند. موکبها در اصل پایگاههای مردمی خدمترسانی هستند که با نذر و نیتهای معنوی، توسط مردم عراق، ایران، پاکستان و… در مسیرهای زیارتی و داخل شهر کربلا دایر میشوند. در ایام اربعین، هزاران موکب در مسیر پیادهروی نجف تا کربلا، مرزهای عراق و ایران و داخل خود شهر کربلا فعال هستند.
اگر اولین سفر به کربلا را در اربعین تجربه میکنید، ممکن است ماندن در موکب تجربهای ناب و جمعی برایت باشد. با این حال، همراه داشتن پتوی سبک، زیرانداز و وسایل بهداشتی شخصی توصیه میشود.
محل استقرار موکبها:
- در مسیر پیادهروی نجف تا کربلا (بینالطریق): حدود 1452 عمود (ستون) در مسیر وجود دارد و در کنار اکثر آنها موکبهایی برای استراحت و پذیرایی وجود دارد. / برخی از معروفترین موکبها در عمودهای خاص قرار دارند (مثلا عمود 728، 1100 و…).
- در مرزها: موکبهای مرزی مثل مرز مهران، شلمچه و چذابه، زائران را بلافاصله پس از ورود یا قبل از خروج پذیرش میکنند.
- داخل شهر کربلا: بسیاری از موکبها در اطراف حرم امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع)، مخصوصا در مسیر بینالحرمین مستقرند.
حمل و نقل عمومی در کربلا
در ادامه راهنمای سفر کربلا، یکی از مهمترین موضوعاتی که برای زائران اهمیت دارد، آشنایی با سیستم حمل و نقل عمومی در کربلا است. شهر کربلا با وجود جمعیت بسیار زیاد زائران، به ویژه در مناسبتهایی مثل اربعین حسینی، دارای شبکهای نسبتا ساده اما پاسخگو برای جابجایی درون شهری است.
حمل و نقل عمومی شامل:
- تاکسیهای دربست یا خطی (قیمت متغیر و قابل مذاکره)
- ونهای کوچک بین شهری
- مینیبوسهای رایگان ویژه اربعین
- تاکسیهای اینترنتی مثل کریم و اوبر که در بعضی شهرهای عراق فعالاند.
در ایام خاص مثل اربعین، دولت عراق ناوگان ویژه حمل و نقل رایگان از مرز تا کربلا را تأمین میکند. حواستان باشد که در ساعات شلوغ صفهای طولانی ایجاد میشود.
نرخ کرایههای عراق در سال 1404
یکی از بخشهای مهم در هر راهنمای سفر کربلا اربعین بهروزرسانی نرخ کرایهها است. در سال 1404 با توجه به نوسانات ارزی و افزایش نرخ سوخت، قیمتها ممکن است با تغییر همراه باشد. اما به طور میانگین، نرخها به شرح زیر است:
| مسیر | نوع وسیله | هزینه تقریبی |
| فرودگاه نجف تا کربلا | تاکسی ون | 15–25 دلار |
| ایستگاه بغداد تا کربلا | اتوبوس | 10 دلار |
| داخل شهر کربلا | تاکسی خطی | 1 تا 2 دلار |
| کربلا تا نجف | مینیبوس عمومی | 5 دلار |
توصیه میشود در صورت امکان، هزینهها را به دینار عراق پرداخت کنید؛ زیرا پرداخت به دلار ممکن است گرانتر تمام شود. در ادامه در بخش «برای سفر به کربلا چه پولی ببریم؟» بیشتر به ارز و مسائل مالی میپردازیم.
مکانهای زیارتی شهر کربلا
بدون شک، حرمهای مطهر در مرکز شهر کربلا، نخستین و مهمترین مقصد زائران به شمار میروند. در اولین سفر به کربلا، بسیاری از افراد ترجیح میدهند ابتدا به زیارت این اماکن مقدس بروند تا هم از نظر معنوی آرامش پیدا کنند و هم برنامهریزی سفرشان را حول این زیارتها انجام دهند. این مکانها، محور اصلی سفر زیارتی به کربلا هستند و برای اغلب زائران، اولویت بازدید به حساب میآیند.
حرم امام حسین (ع)
در مرکز شهر و محور اصلی زیارت قرار دارد. حرم امام حسین (ع) مکانی است که میلیونها دل به آن گره خورده است. فضای بینالحرمین که فاصله میان حرم امام حسین (ع) و حرم حضرت عباس (ع) است، نماد وحدت و آرامش است. زیارت نامه، نماز زیارت، سینه زنی و عزاداری در این مکان جایگاهی خاص دارد.
حرم حضرت ابوالفضل العباس (ع)
کمی آنسوتر از حرم امام حسین (ع)، حرم باشکوه حضرت عباس (ع) قرار دارد. حضور در این مکان برای بسیاری نقطه اوج زیارت است. امکانات رفاهی، شبستانهای خنک و صحنهای بزرگ برای اقامه نماز در این مکان مهیا است.
معرفی مکانهای زیارتی عراق
برای بسیاری زائران که به عراق میروند، فقط کربلا مقصد نیست. بسیاری از زائران در راهنمای سفر به نجف و کربلا، زیارت در چند شهر را برنامهریزی میکنند. در ادامه، مکانهای مهم زیارتی که میتوان در مسیر گنجاند را معرفی میکنیم:
حرم حضرت علی (ع) در نجف
نجف اشرف، شهری تاریخی و مذهبی که میزبان مرقد شریف حضرت علی (ع) است. این حرم، مهمترین مقصد زیارتی شیعیان پس از کربلا با معماری نفسگیر است. نجف به فاصله 80 کیلومتری از کربلا قرار دارد و به راحتی با تاکسی یا اتوبوس قابل دسترسی است.
مرقد دو طفلان مسلم
در مسیر کوفه به کربلا، مزار دو کودک حضرت مسلم بن عقیل قرار دارد. مکان کوچک و کم جمعیتی است اما فضای معنوی عمیقی دارد. توقفی کوتاه در این مکان میتواند حال و هوای سفر را متفاوت کند.
مرقد مختار ثقفی
مرقد مختار ثقفی در شهر کوفه و در نزدیکی مسجد کوفه قرار دارد. مختار یکی از چهرههای شناخته شده تاریخ اسلام است که به خونخواهی امام حسین (ع) قیام کرد و نقش مؤثری در مجازات عاملان واقعه عاشورا داشت. این آرامگاه از جمله مکانهای زیارتی مورد توجه زائرانی است که در مسیر سفر کربلا به زیارت شهر کوفه نیز میپردازند.
حرم امام موسی کاظم (ع) و امام جواد (ع)
در شهر کاظمین واقع در شمال بغداد، بارگاه مطهر این دو امام قرار دارد. امنیت کاظمین در سالهای اخیر بهبود یافته و یکی از اصلیترین مسیرهای زیارتی شده است. بسیاری از کاروانها، پیش یا پس از زیارت کربلا، به این شهر نیز سفر میکنند.
حرم امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع)
حرمهای مطهر امام هادی (ع) و امام حسن عسکری (ع) در شهر سامرا واقع شدهاند، شهری که حدود 120 کیلومتر شمال بغداد قرار دارد. این دو امام معصوم (ع) دوازدهمین و یازدهمین پیشوایان شیعیان هستند و زیارت این حرمها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
لیست کامل وسایل مورد نیاز برای سفر به کربلا
برای هر سفری دانستن وسایل مورد نیاز اهمیت بالایی دارد، حال باید بدانیم برای سفر کربلا چی بردارم؟ برای داشتن سفری آسان، ایمن و راحت به شهر مقدس کربلا، آماده بودن و همراه داشتن وسایل مناسب بسیار مهم است. در این بخش، فهرستی دقیق از وسایل ضروری و کاربردی برای زائران عزیز آماده کردهایم تا بدون دغدغه و با آمادگی کامل راهی این سفر معنوی شوند.
| دستهبندی وسایل | وسایل پیشنهادی |
| پوشاک | لباسهای سبک و راحت، کفش و جوراب مناسب پیادهروی، کلاه آفتاب گیر، لباس گرم برای شبها |
| وسایل بهداشتی | ماسک، دستکش، صابون، شامپو، مسواک، خمیردندان، حوله کوچک، ضدعفونیکننده دست |
| وسایل پزشکی | داروهای شخصی، جعبه کمکهای اولیه، پماد ضد التهاب، داروهای ضد سردرد و معده، باند، چسب زخم |
| لوازم جانبی | عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب، باتری موبایل، پاوربانک، هندزفری، نقشه یا اپلیکیشن راهنما |
| لوازم خواب و استراحت | پتوی سبک یا روانداز، کیسه خواب (اختیاری)، بالش بادی کوچک، چادر مسافرتی (در صورت سفر زمینی) |
| وسایل سفر | کوله پشتی سبک و جادار، چمدان کوچک، کیف پول، مدارک شناسایی، گذرنامه، بلیط |
| خوراکی و نوشیدنی | آب معدنی، میان وعدههای سبک و انرژیزا مانند خشکبار و میوه خشک، بطری آب قابل حمل |
| ابزار ارتباطی | گوشی همراه، سیمکارت عراق یا رومینگ، شارژر، دفترچه یادداشت و قلم |
وسایل ممنوعه در سفر به کربلا
در کنار وسایل مورد نیاز، دانستن وسایل ممنوعه در سفر به کربلا نیز مهم است، چون بعضی اقلام در مرز یا داخل عراق ممکن است توقیف شوند یا شما را دچار مشکل کنند. پیشنهاد میشود قبل از سفر، لیست اقلام ممنوعه را در سایتهای رسمی چک کنید تا در مرز دچار مشکل نشوید:
- انواع سلاح یا اشیاء فلزی نوک تیز
- داروهای کدئیندار بدون نسخه پزشک
- دستگاههای الکترونیکی خاص مثل پهپاد، جیپیاس مستقل
- عکسهای سیاسی یا برگههای تبلیغاتی
- نوشیدنیهای الکلی (کاملا ممنوع در عراق)
- طلا و جواهر زیاد (بهدلایل امنیتی)
سوغات کربلا و بهترین بازارهای خرید
خرید سوغات یکی از قسمتهای جذاب سفر است. معمولا توصیه میشود خریدهای خود را پس از زیارت و نزدیک به روز بازگشت انجام دهید.
سوغاتیهای محبوب کربلا:
- مهر و تسبیح تربت
- عطر و گلاب کربلا
- شال و چفیه مذهبی
- سنگهای زینتی و انگشتر
- خرما و حلواهای محلی
- ظروف سفالی با نماد حرمها
بازارهای معروف برای خرید:
- بازار بینالحرمین
- بازار حضرت عباس (ع)
- بازار منصور
- مراکز خرید مدرن نجف
غذاهای محلی و معروف کربلا
تجربه خوراکیهای محلی بخش مهم و جدا نشدنی از سفر به کربلا است. در این راهنمای سفر کربلا بخشی ویژه به معرفی غذاهای محلی اختصاص داده شده است، چرا که برخی زائران ممکن است رژیم غذایی خاصی داشته باشند یا با طعمهای تند و خاص غذاهای عراقی آشنا نباشند و نیاز به اطلاعات بیشتری داشته باشند.
غذاهای معروف عراق که در کربلا هم فراواناند:
- قوزی: بره کبابی با برنج و سبزیجات
- بامیه: خورش بامیه با گوشت و ادویه زیاد
- کباب عراقی: طعمی متفاوت با زغال و ادویهجات خاص
- فلافل و حمص: وعدهای سبک و ارزان
- سمبوسه لبنانی: معمولاً در موکبها هم دیده میشود
- نان تنوری تازه: همیشه کنار غذا سرو میشود
موکبها در ایام اربعین، رایگان غذاهای محلی تهیه میکنند. برای اولین سفر به کربلا، خوردن غذا در موکبها هم ایمن است و هم تجربهای جمعی و معنوی.
برای سفر به کربلا چه پولی ببریم؟
پاسخ به این سؤال که برای سفر کربلا چی بردارم؟ فقط به وسایل محدود نمیشود؛ یکی از مهمترین موضوعات، پول و نحوه تبادل ارز در عراق است. باید بدانید چه ارزی، به چه مقدار و چطور همراه داشته باشید. در عراق رایجترین ارز، دینار عراق است. اما بسیاری از فروشندگان و رانندگان، دلار آمریکا را نیز قبول میکنند. با این حال، پرداخت با دلار معمولا گرانتر تمام میشود.
اگر قصد سفر در ایام اربعین را دارید، دولت ایران در چند سال اخیر طرحی به نام ارز اربعین اجرا کرده است. طبق این طرح، زائران میتوانند ارز رسمی با نرخ مشخص از طریق بانکها یا صرافیهای منتخب دریافت کنند. توصیه میشود چند هفته قبل از حرکت، شرایط جدید نحوه دریافت ارز اربعین را از منابع رسمی بررسی کنید.
چند نکته مهم:
- حتما مقداری دینار عراق (مثلا معادل 100 دلار) را از ایران تهیه کنید.
- باقی مبلغ را میتوانید در صرافیهای نجف یا کربلا تبدیل کنید.
- کارت بانکی ایرانی در عراق قابل استفاده نیست، پس پول نقد همراه داشته باشید.
نکات امنیتی و بهداشتی مهم در سفر به کربلا:
امنیت عراق در سالهای اخیر بهبود یافته، اما همچنان رعایت برخی اصول برای یک سفر امن ضروری است.
- حتماً در کاروانها یا گروههای رسمی سفر کنید.
- از بودن در مناطق ناشناس و حاشیهای شهرها بپرهیزید.
- پاسپورت و مدارک مهم را در کیف گردنی یا کمری نگهداری کنید.
- شماره تماس سفارت ایران در بغداد و کنسولگریها را همراه داشته باشید.
- همیشه آب معدنی مصرف کنید.
- از غذاهای مشکوک و مانده خودداری کنید.
- ماسک، ژل ضدعفونی و صابون شخصی داشته باشید.
- زائران دارای بیماری زمینهای، داروها و نسخه خود را همراه داشته باشند.
در زمانهای شلوغ مثل اربعین، احتمال ابتلا به بیماریهای ویروسی، گرمازدگی یا کم آبی بیشتر میشود، پس آمادگی جسمی و روانی برای سفر را جدی بگیرید.
در این راهنمای سفر کربلا تلاش کردیم تمام اطلاعات لازم برای سفر به کربلا را از راههای ورود، حمل و نقل، اقامت، زیارتگاهها، وسایل مورد نیاز، تا مسائل مالی، سوغاتی، امنیت و بهداشت به صورت کاربردی ارائه دهیم. چه اولین سفر به کربلا را تجربه میکنید و چه چندمین بار باشد، حضور در بینالحرمین، دعای شبانه، قدم زدن در بازارها و لحظههای ناب زیارت، چیزی نیست که در هیچ سفر دیگری پیدا شود.
