اولین تجربه پرواز، پر از هیجان کشف ناشناختهها و دلهره ناشی از پیچیدگیهای فرودگاهی است. قرار گرفتن در ارتفاع ۳۰ هزار پایی و تماشای ابرها از زاویهای متفاوت، تجربهای نیست که به سادگی از یاد برود. اما برای بسیاری از مسافران، فرآیند ورود به فرودگاه تا نشستن رو صندلی هواپیما، بیشتر از خودِ پرواز استرسزا هستند. اگر ندانید مراحل سوار شدن به هواپیما دقیقا چیست، ممکن است در فضای بزرگ فرودگاه احساس سردرگمی کنید.
در این راهنما از لحظهای که چمدان را میبندید تا زمانی که از فرودگاه مقصد خارج میشوید، تمام نکات ریز و درشت را پوشش خواهیم داد. چه قصد انجام مراحل سوار شدن به هواپیما سفر داخلی را داشته باشید و چه عازم یک پرواز خارجی باشید، این مطلب مناسب شماست.
پیش از حرکت به فرودگاه؛ آمادهسازیهای مهم برای اولین سفر هوایی

سفر هوایی موفق، ساعتها قبل از بلند شدن هواپیما و در خانه شما آغاز میشود. مدیریت زمان و مدارک در این مرحله حیاتی است.
برای شروع یک سفر بدون استرس، قدم اول خرید مطمئن است. پیشنهاد میکنیم برای خرید بلیط هواپیما از سامانه فلایتیو استفاده کنید تا علاوه بر پشتیبانی ۲۴ ساعته، به راحتی تمام پروازها را مقایسه کنید. مثلا اگر قصد خرید بلیط هواپیما تهران مشهد را دارید، فلایتیو بهترین گزینهها را پیش روی شما میگذارد.
بررسی مدارک لازم برای پرواز داخلی و خارجی
فراموش کردن مدارک، بزرگترین کابوس هر مسافری است. بسته به مقصد، مدارک متفاوت است:
- پروازهای داخلی: تنها مدرک ضروری، کارت ملی (یا شناسنامه برای کودکان) است. پرینت بلیط الزامی نیست اما داشتن نسخه دیجیتال آن در موبایل توصیه میشود. مثلاً اگر بلیط هواپیما مشهد دارید، همراه داشتن کارت ملی هوشمند کفایت میکند.
- پروازهای خارجی: پاسپورت با حداقل ۶ ماه اعتبار، ویزا (در صورت نیاز کشور مقصد)، فیش پرداخت عوارض خروج از کشور و بیمه مسافرتی. اگر بلیط هواپیما استانبول یا مقاصد بدون ویزا دارید، حتماً تاریخ انقضای گذرنامه را چک کنید.
انتخاب زمان مناسب برای رسیدن به فرودگاه
قانون نانوشته اما طلایی هوانوردی میگوید: “همیشه زودتر برسید”. فرآیندهای فرودگاهی غیرقابل پیشبینی هستند.
- سفرهای داخلی: حداقل ۲ ساعت قبل از پرواز در فرودگاه حاضر باشید.
- سفرهای خارجی: حداقل ۳ تا ۴ ساعت قبل از پرواز حضور داشته باشید (به دلیل صفهای طولانیتر کنترل پاسپورت).
نکات مهم درباره بستهبندی بار و چمدان
هر ایرلاین قوانین سختگیرانهای برای وزن بار (Baggage Allowance) دارد.
- بار دستی (Carry-on): ساکی که با خود به داخل کابین میبرید (معمولا ۵ تا ۷ کیلوگرم). لپتاپ، پاوربانک، طلا و مدارک باید در این کیف باشند.
بار اصلی (Check-in Baggage): چمدانی که تحویل کانتر میدهید (معمولا ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم).
ورود به فرودگاه؛ اولین مرحله از فرآیند سفر با هواپیما

وقتی وارد فرودگاه میشوید، ممکن است با شلوغی و همهمه مواجه شوید. خونسردی خود را حفظ کنید و تابلوها را دنبال کنید.
پیدا کردن ترمینال و گیت مناسب پرواز
در شهرهای بزرگ مانند تهران (مهرآباد یا امام خمینی)، دبی یا استانبول، فرودگاهها چندین ترمینال دارند. شماره ترمینال روی بلیط شما قید شده است. اشتباه رفتن به ترمینال میتواند به قیمت از دست دادن پرواز تمام شود.
استفاده از تابلوی اطلاعات پرواز (FIDS)
به محض ورود، به دنبال تابلوهای بزرگ دیجیتالی (Flight Information Display System) بگردید. شماره پرواز خود را در لیست پیدا کنید تا متوجه شوید باید به کدام ردیف کانتر (Check-in Counter) مراجعه کنید. وضعیت پروازها با عباراتی مثل “On Time” (به موقع)، “Delayed” (تاخیر) یا “Boarding” (در حال مسافرگیری) نمایش داده میشود.
مراحل دریافت کارت پرواز (Check-in)
مهمترین سند برای عبور از گیتهای امنیتی، بلیط نیست، بلکه “کارت پرواز” (Boarding Pass) است.
تفاوت چکاین حضوری و آنلاین
امروزه تکنولوژی کار را آسان کرده است. در جدول زیر تفاوت این دو روش را مشاهده میکنید:
| ویژگی | چکاین حضوری (کانتر) | چکاین آنلاین (سایت/اپلیکیشن) |
| زمان اقدام | در فرودگاه (۳ ساعت قبل پرواز) | ۲۴ ساعت قبل از پرواز |
| انتخاب صندلی | محدود به صندلیهای باقیمانده | حق انتخاب بالا |
| صف انتظار | طولانی و زمانبر | بسیار کوتاه (Baggage Drop) |
| دریافت کارت | چاپ کاغذی توسط متصدی | نسخه دیجیتال (QR Code) |
اگر بلیط هواپیما تهران استانبول را از فلایتیو خریدهاید، خیالتان راحت باشد؛ تمام اطلاعات ترمینال و جزئیات پرواز به صورت شفاف در اختیار شماست تا برای چکاین دچار سردرگمی نشوید.
تحویل دادن بار و دریافت برچسب چمدان
حتی اگر چکاین آنلاین کرده باشید، در صورتی که چمدان بزرگ دارید باید به کانتر مراجعه کنید. متصدی بار شما را وزن میکند و برچسب (Tag) مقصد را روی آن میچسباند. حتما رسید برچسب بار را که پشت کارت پرواز میچسبانند، تا انتهای سفر نگه دارید.
انتخاب صندلی مناسب برای اولین تجربه پرواز
اگر زود به فرودگاه بروید، شانس انتخاب صندلی بهتری دارید.
- صندلی کنار پنجره (Window): عالی برای تماشای منظره و خوابیدن (تکیه به بدنه).
- صندلی کنار راهرو (Aisle): مناسب برای افرادی که پاهای بلند دارند یا زیاد به سرویس بهداشتی میروند.
مطالعه بیشتر: بلیط هواپیما لحظه آخری چیست و چرا ارزانتر از بلیطهای معمولی است؟
عبور از بخش امنیت فرودگاه؛ قوانین و نکات ضروری
این مرحله برای حفظ امنیت پرواز حیاتی است و جدیترین بخش مراحل سوار شدن به هواپیما محسوب میشود.
چه وسایلی را میتوان همراه داشت؟
ورود هرگونه اشیای تیز و برنده (چاقو، قیچی، ناخنگیر بزرگ)، سلاح گرم و سرد، و مواد اشتعالزا به داخل کابین ممنوع است.
قوانین حمل مایعات و وسایل الکترونیکی
در مراحل سوار شدن به هواپیما پرواز خارجی (و اکثر داخلیها)، قانون مایعات (LAGs) اجرا میشود:
- مایعات باید در ظروف کمتر از ۱۰۰ میلیلیتر باشند.
- تمام ظروف باید در یک کیسه زیپکیپ شفاف (حداکثر ۱ لیتری) قرار گیرند.
- لپتاپ، تبلت و دوربین باید از کیف خارج شده و در سبد جداگانه اسکن شوند.
نکاتی برای عبور سریعتر از گیت امنیت
- کمربند، ساعت، سکه و کلیدها را در سبد قرار دهید.
- اگر چکمه یا کفش ساقدار پوشیدهاید، احتمالاً باید آن را درآورید.
- کت یا کاپشن خود را درآورید.
ورود به سالن انتظار و پیدا کردن گیت پرواز

اینجا دیگه سختترین مراحل را پشت سر گذاشتید. اکنون وارد منطقه ترانزیت (Airside) شدهاید.
اهمیت توجه به شماره گیت و تغییرات لحظه ای
روی کارت پرواز شما شمارهای به نام “Gate” نوشته شده است. بلافاصله پس از بازرسی، گیت خود را پیدا کنید. گاهی اوقات شماره گیت تغییر میکند، پس به اعلانهای بلندگو و تابلوها دقت کنید.
معرفی امکانات سالن ترانزیت و استراحت
اینجا مکانی برای استراحت، خرید از فروشگاههای Duty-Free (در پروازهای خارجی)، نمازخانه و رستوران است.
چه زمانی باید به گیت پرواز مراجعه کنید؟
معمولا ۴۵ دقیقه تا ۳۰ دقیقه قبل از پرواز، سوار شدن (Boarding) آغاز میشود. درب گیت معمولا ۲۰ دقیقه قبل از پرواز بسته میشود و پس از آن هیچ مسافری پذیرش نخواهد شد.
مراحل سوار شدن به هواپیما (Boarding)
فراخوان گروه های مختلف مسافران
ایرلاینها برای جلوگیری از ازدحام، مسافران را گروهبندی میکنند. ابتدا مسافران بیزینس کلاس، سپس افراد دارای کودک یا ناتوانی جسمی، و در نهایت سایر مسافران بر اساس شماره ردیف صندلی (مثلاً از انتهای هواپیما به ابتدا) فراخوانده میشوند.
ارائه کارت پرواز و عبور از گیت نهایی
مأمور کنترل، کارت پرواز و مدرک شناسایی شما را چک میکند و تیکت نهایی را جدا میکند (یا بارکد را اسکن میکند).
ورود به هواپیما و پیدا کردن صندلی
ممکن است از طریق تونل تلسکوپی (Jet bridge) مستقیما وارد هواپیما شوید یا با اتوبوس به پای پرواز بروید. هنگام ورود، مهمانداران به شما خوشآمد میگویند. شماره صندلیها زیر محفظه بار بالای سر نوشته شده است (مثلاً 14A).
مطالعه بیشتر: همه چیز درباره سفر به کیش با هواپیما؛ نکاتی که قبل از پرواز باید بدانید
داخل کابین؛ بایدها و نبایدهای قبل از پرواز
قرار دادن وسایل در کابین بالاسری
کیف دستی خود را در محفظه بالای سر (Overhead Bin) قرار دهید. اگر کیف کوچکی دارید، آن را زیر صندلی روبروی خود بگذارید تا فضای بالا برای چمدانهای بزرگتر دیگران باقی بماند.
بستن کمربند و رعایت دستورالعملهای خدمه
به محض نشستن، کمربند ایمنی را ببندید. به نمایش ایمنی مهمانداران (Safety Demo) که نحوه استفاده از ماسک اکسیژن و جلیقه نجات را آموزش میدهند، با دقت توجه کنید. گوشی موبایل را روی حالت پرواز (Flight Mode) قرار دهید.
تجربه پرواز در آسمان؛ آداب، نکات و رفتارهای هوشمندانه
استفاده صحیح از امکانات هواپیما
میز تاشو فقط برای غذا خوردن است؛ هنگام تیکآف و لندینگ باید بسته باشد. همچنین یک دکمه احضار مهماندار وجود دارد که آن را فقط در موارد ضروری فشار دهید.
مدیریت سر و صدا، نور و فضای شخصی
- قبل از خواباندن پشتی صندلی، مودبانه تر است که از نفر پشت سر اجازه بگیرید یا به آرامی این کار را انجام دهید.
- با صدای بلند صحبت نکنید.
- به حریم خصوصی دیگران احترام بگذارید.
نکاتی برای جلوگیری از حالت تهوع یا اضطراب
- اگر استرس دارید، نفس عمیق بکشید.
- از دریچه تهویه بالای سر (Air Vent)، جریان هوا را روی صورت خود تنظیم کنید.
- به افق دوردست نگاه کنید و سعی کنید سرتان را ثابت نگه دارید.
فرود هواپیما (Landing)؛ مهمترین بخش برای مسافران تازه کار
آمادگی برای فرود و بستن کمربند ایمنی
حدود ۲۰ دقیقه قبل از نشستن، خلبان کاهش ارتفاع را اعلام میکند. باید پشتی صندلی را به حالت عمودی برگردانید و میز را ببندید.
احساسهای رایج هنگام نشستن هواپیما
به دلیل تغییر سریع فشار هوا، ممکن است گوشهایتان کیپ شود (گرفتگی گوش). جویدن آدامس یا قورت دادن آب دهان به باز شدن گوش کمک میکند. ضربه ناشی از تماس چرخها با باند و صدای موتورها هنگام ترمز معکوس کاملاً طبیعی است.
چه زمانی میتوان کمربند را باز کرد؟
تا زمانی که هواپیما کاملاً متوقف نشده و چراغ “کمربند را ببندید” خاموش نشده است، کمربند را باز نکرده و از جای خود بلند نشوید.
مطالعه بیشتر: چطور برای سفر هوایی به مشهد پروازی مناسب و اقتصادی انتخاب کنیم؟
پیاده شدن از هواپیما و دریافت بار
خروج از کابین و دنبال کردن تابلوهای راهنما
پس از خروج، مسیر “Arrival” یا “Baggage Claim” را دنبال کنید. در پروازهای خارجی، ابتدا باید از گیت کنترل پاسپورت ورودی عبور کنید.
چگونه بار تحویل گرفته شده را از نوار نقاله پیدا کنیم؟
در سالن تحویل بار، مانیتورهایی وجود دارد که نشان میدهد بار پرواز شما روی کدام نوار نقاله (Carousel) میچرخد.
نکات مهم هنگام خروج از فرودگاه
بعد از خروج، نباید نگران اقامت باشید. اگر با بلیط هواپیما ترکیه سفر کردهاید یا مقصدی داخلی دارید، حتما پیش از سفر رزرو هتل یا اجاره سوئیت خود را از طریق هومسا انجام دهید تا با دیدن تصاویر واقعی اقامتگاه، با خیال راحت استراحت کنید.
سفر هوایی تجربهای لذتبخش از تکنولوژی و زیبایی آسمان است. با دانستن این مراحل، اولین پرواز شما میتواند به یکی از شیرینترین خاطرات زندگیتان تبدیل شود. با فلایتیو برای پروازی ارزان و مطمئن و هومسا برای اقامتی دلچسب، تنها دغدغه شما لذت بردن از مسیر خواهد بود.
برای اولین پرواز، چند ساعت قبل باید در فرودگاه باشم؟
برای پروازهای داخلی حداقل ۲ ساعت و برای پروازهای خارجی حداقل ۳ تا ۴ ساعت قبل در فرودگاه حاضر باشید تا برای چکاین، بار، گیت امنیت و گیت پرواز بدون استرس جلو بروید.
برای پرواز داخلی و خارجی چه مدارکی لازم است؟
برای پرواز داخلی، کارت ملی (و شناسنامه برای کودکان) کافی است. برای پرواز خارجی، پاسپورت با ۶ ماه اعتبار، ویزا (در صورت نیاز)، عوارض خروج و بیمه مسافرتی را حتما همراه داشته باشید.
چه چیزهایی را در بار دستی بگذارم و چه چیزهایی را در بار تحویلی؟
وسایل مهم مثل مدارک، پول، طلا، لپتاپ و پاوربانک باید در بار دستی (کابین) باشد. لباسها و وسایل حجیم را در چمدان بار اصلی (تحویلی) بگذارید و از بردن اشیای تیز و مایعات بزرگ در کابین خودداری کنید.
سوالات متداول

