حال و هوای عروسی در لرستان با هیچ جای دیگر قابل مقایسه نیست. استان لرستان واقع در غرب کشور عزیزمان، دارای فرهنگ، آداب و رسوم و سنت‌های غنی است. باید آنجا رزرو هتل داخلی انجام دهید و چند روزی بمانید تا بتوانید گوشه‌ای از آداب رنگارنگ لرستان را ببینید.
قوم لر یکی از قدیمی‌ترین مردمان ایرانی و از اصیل‌ترین اقوام باستانی ایران هستند و به همین دلیل آداب و رسوم سنت‌های آنها ریشه در ایران باستان دارد. اگر شما با این آداب و رسوم آشنا باشید، می‌توانید فکر کنید که از سنت‌های گذشته در ایران قدیم اطلاعات خوبی دارید.
یکی از این مراسم مهم که در میان مردم ایران و قوم لر اهمیت ویژه‌ای دارد، عروسی است. آیا می‌دانید عروسی در لرستان دارای چه آداب و رسومی است؟
ناف‌بر
بر طبق باورهای سنتی و مانند نقاط مختلف ایران، در لرستان نیز بر این باورند که عقد دخترعمو و پسرعمو در آسمان بسته شده است و ازدواج فامیلی در اینجا رواج دارد. بنابراین در فامیل، همان اوایلی که دختری به دنیا می‌آید، او را برای پسری از فامیل دسگیرو یا نامزد کرده و به این کار ناف‌بر یا نافه‌بر می‌گویند.
ممکن است یک دختر و پسر از فامیل را چند سال بعد از تولد برای هم نشان کنند. این دختر و پسر ممکن است دخترعمو و پسرعمو، دختردایی پسرعمه و برعکس باشند و یا مادرانشان با هم خواهر بوده و با هم دخترخاله، پسرخاله باشند. به این ترتیب سرنوشت زندگی این افراد از همان روزهای اول توسط پدران و مادرانشان مشخص می‌شود. پس از این نامزدی، خانواده‌ی پسر گوسفندی به خانه‌ی دختر برده و جشنی برپا می‌کنند. از همان زمان دختر توسط داماد تامین می‌شود.
از لرستان بیشتر بدانید: با قلعه فلک الافلاک آشنا شوید.
کار کیخایی
یکی دیگر از سنت‌های عروسی در لرستان مانند تمام نقاط ایران مراسم خواستگاری است اما این خواستگاری در استان لرستان آداب ویژه‌ی خود را دارد. خواستگاری در میان لرها کار کیخایی نام دارد. پیش از رفتن برای خواستگاری، به «سرنجه‌گیرو» دست میزنند، یعنی عروس آینده را زیر نظر می‌گیرند. برای این کار چند نفر از خانواده‌ی داماد به منزل عروس رفته و او را می‌بینند و اگر غریبه باشند، با خانواده‌ی او آشنا می‌شوند.
پس از این کار نوبت به گفتگوی دو پدر می‌شود و پس از اینکه خانواده‌ی عروس رضایت خود را برای مراحل اولیه اعلام کردند، خانواده‌ی داماد به کارکیخایی می‌روند. اگر دختر و پسر از قبل برای هم نافه‌بر نشده باشند، باز هم احتمال خیلی زیاد دارد که با هم قوم‌وخویش باشند و بنابراین، معمولاً جواب خواستگاری در همان شب داده می‌شود.
خرج بُرون
یکی دیگر از آداب و رسوم عروسی در لرستان مراسم خرج بُرون است. در این رسم، همه‌ی اقوام نزدیک عروس و داماد در خانه‌ی عروس جمع می‌شوند و مخارج عروسی و جهیزیه را تعیین می‌کنند. این سنت قدیمی بسیار عالی، باعث می‌شود که هیچ فشار اقتصادی‌ای به خانواده‌ی عروس و داماد وارد نشود و همه‌ی فامیل در امر ازدواج دو جوان مشارکت داشته باشند و به اصطلاح گوشه‌ی کار را بگیرند.
از قدیم رسم بوده که مبلغی را به عنوان شیربها به مادر عروس که زحمت بزرگ کردن دخترش را بر عهده داشته، بدهند. در شب خرج برون، مقدار شیربها، مهریه، مخارج عروسی و جهیزیه، همه روی کاغذی که سیاهه نام دارد لیست می‌شود. مکتوب کردن تمامی مخارج عروسی، سنت جالبی است که باعث می‌شود هر دو طرف و همه‌ی خانواده‌ها تعهد رسمی‌تری نسبت به مسائل مالی عروسی داشته باشند.
اختصاصی فلایتیو: چک لیست سفر کامل و اختصاصی فلایتیو را دانلود کنید
دس بوسو
چند روز قبل از مراسم عقد، خانواده‌ی داماد به همراه بزرگ‌ترهای فامیل، برای دس بوسو به منزل عروس رفته می‌روند. آنها برای آخرین بار از پدر عروس اجازه می‌گیرند که دختر او را به همسری داماد قبول کنند. بعد از این که پدر عروس اجازه داد، داماد یا برادرش برخاسته و دست پدر عروس را می‌بوسند. این مراسم آخرین عهد و قرار پیش از عقدکنون است و همه با شادی برای روز عقد آماده می‌شوند.
عقدکنون
ممکن است مراسم عقدکنون قبل از عروسی و در یک روز جداگانه انجام شود تا عروس و داماد به هم محرم شوند و خود را برای زندگی مشترک و رفتن زیر یک سقف آماده کنند. معمولاً عقدکنون چند روز بعد از خرج برون و در خانه‌ی عروس انجام می‌شود. روز قبل از عقد خانواده‌ی داماد هدایایی از مواد غذایی گرفته تا گوسفندی حنا زده را به خانه‌ی عروس می‌برند. آنها این کار را با ساز و دهل و اسفند دود کردن انجام می‌دهند.
به این هدایا آووعظیفه گفته می‌شود. سپس در خانه عروس و بعد از ناهار، مراسم عقد برپا می‌شود و دختر پس از سه بار پرسش و گرفتن زیرلفظی از آقای داماد جواب بله را به عاقد داده و به صورت رسمی به همسری داماد در می‌آید.
شب حنابنو
یکی دیگر از مراسم عروسی در لرستان شب حنابنو یا حنابندان است. این مراسم شب پیش از عروسی در خانه‌ی عروس جشن گرفته می‌شود که در آن خانواده‌ی داماد هدایایی را برای خانواده‌ی عروس می‌برند. این هدایا که می‌توانند کفش، لباس، روسری، لوازم آرایش و چیزهای دیگر باشد، کادوپیچ شده و روی سینی یا مجمعه گذاشته شده و توسط طبق‌کش‌ها با رقص و ساز و آواز به خانه‌ی عروس برده می‌شود.
در این مراسم در دستان عروس و داماد حنا گذاشته می‌شود و به عروس طلا هدیه می‌دهند.
آماده شدن عروس و داماد برای عروسی در لرستان
جشن عروسی در لرستان چه در روز انجام شود و چه در شب، دارای آداب و رسومی مخصوصی است که از روز آغاز می‌شود که همان آماده شدن عروس و داماد است. داماد در این روز به همراهی برادرانش و پسران جوان مجرد، آماده می‌شود. این آماده شدن به همراه رقص و پایکوبی است.
آماده شدن عروس هم توسط خواهرانش و خواهران داماد انجام میگیرد. از آنجا که همگی برای شادی و سرور لباس می‌پوشند و آماده می‌شوند، به هنگام این کارها بزن و بکوب و آواز و سرودخوانی همراه است.
آشنایی با رسوم مختلف: آداب و رسوم مردم سیستان و بلوچستان در مناسبت‌های مختلف چیست؟
مراسم عروسی
مراسم عروسی ممکن است به صورت جداگانه و یا مختلط برگزار شود. در مراسم جدا زنان با خواندن آواز محلی به نام هوله فضا را شاد می‌کنند. مجلس عروسی سراسر رقص و پایکوبی است و جوانان با نوای ساز و دهل می‌رقصند. رقص‌های محلی در مراسم عروسی در لرستان دوپاه سه‌پا، سنگین سماع و … است که با دستمال انجام می‌شود. هم‌چنین زنان و مردان دست در دست یا جدا جدا با موسیقی محلی، رقص‌های گروهی انجام می‌دهند.
چوب‌بازی نیز ممکن است انجام شود. یکی دیگر از کارهایی که در این مراسم انجام می‌شود شلیک تیر هوایی است که از جانب خانواده‌ی داماد انجام می‌شود. معمولاً غذای عروسی بز برنج نام دارد که به صورت سینی در میان افراد بخش می‌شود.
عروس‌بَرو
بردن عروس به خانه‌ی داماد عروس‌بَرو نام دارد که در آن خانواده‌ی عروس از دخترشان خداحافظی می‌کنند. برادر عروس در این مراسم درون یک پارچه‌ی قرمز نبات قرار داده و دور کمر عروس می‌بندد. شاباش و پول زیادی را به لباس عروس وصل می‌کنند و به این ترتیب عروس سر خانه و زندگی خودش می‌رود.
دوما سلام، مادرزن سلام
این رسم یکی از کارهایی است که پس از عروسی در لرستان انجام می‌شود. فردای عروسی، خانواده‌ی عروس برای این زن و شوهر جوان صبحانه، ناهار و شام آورده و این کار را تا مدت سه شبانه روز انجام می‌دهند. آنها هم‌چنین برای عروس کاچی درست می‌کنند که همان حلوای رقیق و مقوی است. لرها به کاچی جوجوش می‌گویند. از سوی دیگر داماد به خانه‌ی پدر و مادر همسر خود می‌رود و دست پدرزن و مادرزن خود را می‌بوسد و آنها نیز به او هدیه می‌دهند.
پاتختی
در گذشته رسم بود که مهمانان نزدیک، فردای عروسی برای عروس و داماد در مجمعه‌هایی هدیه می‌فرستاندند و به این ترتیب شادی خود را به آنها نشان میدادند. اما جدیداً مانند رسم پاتختی که در جاهای دیگر ایران نیز مرسوم است، زنان در سومین روز عروسی، به خانه‌ی عروس و داماد رفته و هدیه می‌دهند در این مراسم نیز زنان با خواندن هوله به پایکوبی و شادی میپردازند.
پاگشا
یکی دیگر از آداب عروسی در لرستان پاگشا است. این مراسم که یک هفته بعد از عروسی برگزار می‌شود، به دعوت خانواده‌ی عروس انجام شده و در آن خانواده‌ی عروس، خانواده‌ی داماد را به همراه عروس و داماد دعوت کرده و مهمانی می‌گیرند.
اگر به یک عروسی در لرستان دعوت شده‌اید پس شانس بهتان رو آورده است. بلیط پرواز داخلی را تهیه کنید و خودتان را چند روزی زودتر بگذارید آنجا تا از جذابیت‌های این مراسم بهره ببرید و خوش بگذرانید.
بیشترش تو تمام شهر ها ست