با شهرهای فراموش‌شده در زمان آشنا شوید

تصور اینکه یک شهر کامل می‌تواند از یادها پاک شود بسیار دشوار است، اما این اتفاق دقیقا برای شهرهای قصه ما رخ داده است. برخی شهرها به دلایل متعددی خالی از سکنه شده‌اند. جنگ، بلایای طبیعی، تغییرات آب و هوایی و کم رونق شدن تجارت برخی از این دلایل را شامل می‌شوند. فلایتیو صرف‌نظر از دلایل این اتفاق، به سراغ شماری از شهرهای فراموش‌شده در طول تاریخ رفته است. با ما همراه باشید.

برای خرید بلیط قطار و خرید بلیط هواپیما به فلایتیو مراجعه کنید. 

ممفیس

ممفیس که در سال ۳۱۰۰ قبل از میلاد بنا شد، شهر افسانه‌ای فرعون مِنِس است که بخش فقیر و ثروتمند مصر را با یکدیگر متحد کرد. ممفیس در ابتدا چیزی شبیه به یک قلعه بود که منس از طریق آن زمین‌ها و مسیرهای آبی شمال مصر و دلتاها را کنترل می‌کند. در زمان سلسله سوم، ساکارا تبدیل به یک شهر بزرگ شده بود. این شهر نیز پس از نوبی، آشور، پارس و مقدونیه به تصرف اسکندر کبیر درآمده بود. اهمیت شهر به‌عنوان یک مرکز مذهبی با ظهور مسیحیت و سپس اسلام افت کرد. پس از پیروزی مسلمانان و فتح مصر در سال ۶۴۰ میلادی، ممفیس به حال خود رها شد. خرابه‌های این شهر نظیر معبد بزرگ پتا، کاخ‌های پادشاهی و مجسمه بزرگ رامسس دوم همچنان پابرجا هستند. در همین حوالی هرم‌های ساکارا قرار دارند.

بابل

بابل، پایتخت بابلیان، امپراتوری باستانی بین‌النهرین، شهری در کنار رود فرات بود. این شهر در سال ۱۱۸۰ قبل از میلاد به خاطر هرج‌ومرج رو به تباهی رفت، اما دوباره به‌عنوان یک سرزمین تابعه از امپراتوری آشوری پس از قرن ۹ پیش از میلاد شکوفا شد. جلال و جبروت بابل در دوران نبوکدنصر، کسی که هزینه ساخت باغ‌های معلق را پرداخت کرد، به اوج خود رسید. امروزه از این شهر مشهور تنها مشتی ساختمان ویران در دشت حاصل خیز بین‌النهرین، میان رودهای دجله و فرات در عراق، باقی مانده است.

تاکسیلا

شهر باستانی تاکسیلا در شمال غرب پاکستان واقع شده و توسط داریوش کبیر، پادشاه پارس، در سال ۵۱۸ قبل از میلاد تصاحب شد. این شهر در سال ۳۲۶ قبل از میلاد به تصرف اسکندر کبیر درآمد. تاکسیلا که تحت حاکمیت شاهان متوالی قرار گرفت، به یک مرکز مهم بودائی تبدیل شد. گفته می‌شود که توماس، یکی از حواریون مسیح، در قرن اول میلاد از این شهر دیدار کرد. شکوه و عظمت تاکسیلا در دوران باستان نتیجه موقعیت عالی آن در تقاطع سه مسیر بازرگانی مهم بود. زمانی که این مسیرها از بین رفتند،‌ اعتبار تاکسیلا هم فروکش کرد. این شهر درنهایت و در قرن پنجم توسط قوم تاتار ویران شد.

هاترا

هاترا یک شهر بزرگ با استحکامات نظامی تحت قلمرو پادشاهان اشکانی و اولین قلمروی پادشاهی عرب، به لطف دیوارهای بلند و ضخیم خود، برای چندین بار از حمله رومیان در امان ماند. این شهر در سال ۲۴۱ پس از میلاد به تصرف شاپور اول، امپراتور ساسانی، درآمد و به‌طور کامل ویران شد. خرابه‌های هاترا در عراق نشان از معماری رومی و کلیمی همراه با تزئینات شرقی در بناهای این شهر دارد.

پرسپولیس

پرسپولیس (پایتخت امپراتوری پارس به زبان یونانی) مرکز و پایتخت تشریفاتی امپراتوری بزرگ پارس بود. پرسپولیس شهری زیبا و مزین به آثار هنری ارزشمند بود که متاسفانه امروزه بقایای اندکی از آن در دسترس است. اسکندر کبیر در سال ۳۳۱ قبل از میلاد و در جریان غلبه بر امپراتور پارس، به‌تلافی آتش زدن شهر آکروپولیس در آتن توسط ایرانیان، پرسپولیس را به آتش کشید. پرسپولیس همچنان پایتخت سرزمین پارس به‌عنوان استان امپراتوری بزرگ مقدونی باقی ماند، اما به‌مرورزمان اعتبار و شکوه خود را از دست داد.

کالاکمول

کالاکمول که در میان جنگل‌های ایالت کامپش مکزیک قرار دارد، بزرگ‌ترین شهر از تمدن مایا است که تاکنون کشف شده است. کالاکمول شهری قدرتمند بود که برتری تیکال را به چالش کشید و به خاطر ارتباط با متحدان خود در استراتژی منطقه نقش مهمی داشت. این شهر از نیمه دوم قرن ششم میلادی تا اواخر قرن هفتم دست بالا را داشت، هرچند نتوانست به‌طور کامل قدرت تیکال را مهار کند و تیکال در یک نبرد حیاتی در سال ۶۹۵ ورق را به نفع خود برگرداند. هر دو شهر پس از سقوط تمدن مایا اعتبار خود را از دست دادند.

پالمیرا

پالمیرا (شهر درختان نخل) برای قرن‌ها شهری مهم و ثروتمند در مسیر کاروان‌های تجاری به ایران، از طریق بنادر مدیترانه‌ای سوریه در زمان روم باستان بود. دوران افول پالمیرا از سال ۲۱۲ و تسلط ساسانیان بر رودهای دجله و فرات آغاز شد. دیوکلتیان، امپراتور رومی، دست به ساخت یک دیوار زد و شهر را به‌منظور نجات از تهدید ساسانیان گسترش داد. این شهر در سال ۶۳۴ میلادی توسط اعراب مسلمان فتح شد، اما دست‌نخورده باقی ماند. پالمیرا تحت حاکمیت عثمانی شکوه خود را از دست داد و تمامی آبادی‌های آن از بین رفت. این شهر در قرن هفدهم توسط گردشگران غربی مجددا کشف شد.

تیسفون

تیسفون در قرن ششم میلادی یکی از بزرگ‌ترین شهرهای جهان و یکی از عظیم‌ترین شهرهای بین‌النهرین محسوب می‌شد. تیسفون به خاطر اهمیت خود یک هدف نظامی برای امپراتوری روم بود و درنهایت نیز توسط رومیان و سپس امپراتوری روم شرقی (بیزانس) برای ۵ بار تسخیر شد. تیسفون یا مدائن در سال ۶۳۷ میلادی پس از پیروزی اسلام بر امپراتوری پارس، به دست مسلمانان افتاد. پس از تعیین بغداد به‌عنوان پایتخت حکومت عباسی در قرن هشتم میلادی، این شهر به‌سرعت به دوران افول خود نزدیک شد و خیلی زود لقب شهر ارواح را از آن خود کرد. به باور برخی، تیسفون منبع الهام شهر ایسبانیر در داستان‌های هزار و یک شب است. تنها بنای باقی مانده از این شهر که در عراق کنونی واقع شده، طاق کسرا است.

پومپی

در ۲۴ اوت سال ۷۹ میلادی، کوه آتش‌فشانی وِسُویوس فوران کرد و شهر پومپی را با خاکستر خود پوشاند و در آن روز شوم شهر را برای همیشه در همان لحظه ثابت کرد. همه‌چیز از شیشه‌ها و میزها گرفته تا نقاشی‌ها و مردم در همان لحظه بی‌حرکت شدند. پومپی به حال خود رها و درنهایت نام و محل آن به دست فراموشی سپرده شد. این شهر در طی حفاری‌های باستان‌شناسی قرن هجدهم مجددا سر از خاک بیرون آورد. این شهر فراموش‌شده جزئیات دقیقی از زندگی مردم ۲ هزار سال پیش را به نمایش می‌گذارد.

تیکال

تیکال، بزرگ‌ترین شهر تمدن مایا بین سال‌های ۲۰۰ تا ۹۰۰ میلادی، در حدود ۲۰۰ هزار نفر سکنه داشته است. زمانی که جمعیت تیکال به اوج خود رسید، منطقه اطراف شهر از جنگل‌زدایی و فرسایش خاک رنج می‌برد. این عامل سبب کاهش سریع جمعیت تیکال شد. تیکال بخش عمده‌ای از جمعیت خود را بین سال‌های ۸۳۰ تا ۹۵۰ از دست داد و حکومت مرکزی آن به‌سرعت سقوط کرد. تیکال پس از سال ۹۵۰ به منطقه‌ای متروکه تبدیل شد، هرچند بخش کوچکی از جمعیت آن همچنان در بخش‌های ویران آن زندگی می‌کردند؛ اما همین مردم هم در قرون دهم و یازدهم شهر را ترک کردند.

پترا

شهر افسانه‌ای پترا، شهر گل‌های رز قرمز، پایتخت باستانی پادشاهی نبتیه (شاه‌نشین کهن اردن) بوده است. این شهر بزرگ و منحصربه‌فرد در دامنه دره وادی موسی در جنوب اردن توسط پادشاهی نبتیه ساخته شد و به مرکزی مهم در مسیر کاروان‌های ابریشم و ادویه از چین، هند، جنوب عربستان و مصر، یونان و روم تبدیل گشت. سیستم مدیریت آب شهر پترا پس از وقوع چندین زمین‌لرزه نابود شد و شهر در قرن ششم میلادی به‌طور کامل خالی از سکنه شد. پترا پس از جنگ‌های صلیبی به دست فراموشی سپرده شد تا اینکه این شهر در سال ۱۸۱۲ توسط یک گردشگر سوئیسی مجددا کشف شد.

آنگکور

آنگکور یک شهر بزرگ با معابد باستانی در کامبوج است که بقایای باشکوهی از چندین پایتخت امپراتوری خمر، بین قرن‌های نهم تا پانزدهم میلادی، در آن دیده می‌شود. معبد وت، بزرگ‌ترین مکان مذهبی دنیا و معبد بایون با نمای سنگی عظیم خود، ازجمله بخش‌های دیدنی شهر هستند. آنگکور در طول تاریخ کهن خود دستخوش تغییرات فراوانی در مذهب میان هندوها و بودائی‌ها شده است. پایان شکوه آنگکور به سال ۱۴۳۱ میلادی و زمان حمله مهاجمان آیوتایا بازمی‌گردد. هرچند تمدن در شهر آنگکور قبل از آن در حال نابودی بود. پس از آن حمله، تقریبا تمام آنگکور تخلیه شد و تنها معبد وات به‌عنوان یک مکان مقدس بودائی رونق خود را حفظ کرد.