وقتی از جاهای دیدنی قزوین حرف میزنیم، از بقایای به جا ماندهی شهری میگوییم که ریشه در سلسلهی ساسانیان دارد پس بیتردید، به محض ورود به قزوین، با ابنیههای تاریخی بسیار زیادی مواجه خواهید بود؛ جاهایی مثل بازار قزوین، مسجد جامع، قلعه الموت و غیره. اما دیدنیهای این شهر تنها به بناهای تاریخی محدود نیست! طبیعت بِکر، یلهگنبد و ییلاقات پیچبن و دریاچه اوان، از دیگر جاذبه های گردشگری قزوین به شمار میروند. در این مقاله با جذابترین جاهای قزوین آشنا خواهید شد.
جذابیتهای تاریخی قزوین
قزوین از جمله تاریخیترین شهرهای ایران و یکی از معدود پایتختهایی است که این کشور در عبور قرنها تجربه کرده. به همین خاطر هم بخش بسیار مهمی از تاریخ و فرهنگ ایرانزمین را در خود دارد و سفر به آنجا بستری را برای آشنایی بیشتر با آن سرزمین فراهم میآورد. بیایید با جذابیتهای تاریخی قزوین آشنا شوید.
مسجد جامع
وقتی هارون خلیفه عباسی در سال 192 هجری دستور به ساخت این مسجد داد، نمیدانست روزی روزگاری در حملهی مغول به قزوین بخشی از آن تخریب شد. این مسجد چهار وَر و چهار ورودی و صحن دارد. مسجد جامع یکی از بیمثالترین نمونههای معماری ایرانی اسلامی است. سبکی که امروز در معماری آن مشاهده میکنید، وامدار کوشش دو حکومت سلجوقی و صفوی است. مسجد گنبد درخشانی دارد و منارههایش از جمله شاهکارهای هنری به شمار میرود که چشم هر عابری را از فرسخها دورتر به خود جذب میکند.
مسجد جامع که از جمله مهمترین جاهای دیدنی شهر قزوین است، دو بخش اصلی دارد:
- طاق هارونیه
- کتیبههای مسجد
اگر به قزوین رفتید و سری به مسجد جامع زدید، تماشای این دو بخش از شاهکار بزرگ معماری را از دست ندهید.
قلعه الموت
لابد نام حسن صباح به گوشتان خورده است؛ همان که 35 سال توی همین قلعه حکمرانی و زندگی میکرد. قلعه الموت یادآور حسن صباح و فرقهاش است. قلعه الموت 20 هزار متر مربع است و از هر چهار طرف به پرتگاه میرسد. تماشای این قلعه برگه زدن بخشی از دفتر تاریخ ایرانزمین به حساب میآید!
در عصر صفوی از این قلعه به جای زندان استفاده میشد و همینطور افرادی از یک طبقهی اجتماعی خاص در آن زندگی میکردند. قدیمترها خیلیها فکر میکردند که توی این قلعه گنجهای زیادی نهفته است. به همین دلیل راهی قلعه میشدند و شروع میکردند به حفاری کردن. قلعهی الموت در منطقهی الموت قزوین و در نزدیکی روستای گازرخان است.
کاروانسرای سعدالسلطنه
سعدالسلطنه یکی دیگر از جاهای دیدنی قزوین است. کاروانسرای سعدیه چند تا اسم دیگر هم دارد: سرای سعدیه، سرای سعادت، بازارچه سعدالسلطنه و غیره. قدمتش بر میگردد به ناصرالدینشاه. ارزشمندترین قسمت کاروانسرا، بخش چارسوق است. گنبد چارسوق کاشیکاری شده است و سقفش حالت عرقچین دارد. این بنا از جمله مهمترین بنای دورهی قاجار است. سرای سعدالسلطنه در خیابان امام خمینی و یا همان رشت سابق و پهلوی سابقتر قرار دارد. مجموعهی سعدالسلطنه هر ساله از بسیاری از بومیان و گردشگران استقبال میکند. این کاروانسرا شامل مسجدالنبی، موزهی شاهنامه و اساطیر، فروشگاههای صنایع دستی و کافهها و رستورانهاست. در لیست دیدنیها، سعدالسلطنه را از قلم نیندازید.
حمام قجر
حمام قجر و یا همان حمام شاهی از جمله قدیمیترین حمامهای قزوین است که سالها پیش به دستور شاهعباس دوم ساخته شد. حمام و یا موزهی قجر سه بخش اصلی دارد: تالار اقوام و تالار آئینها و تالار مشاغل. در اولی زندگی اقوام ساکن قزوین مثل کرد و لر و ترک و مراغی به نمایش در آمده است، در دومی به تماشای آیینهای سیزدهبدر و محرم خواهید نشست و در آخری با مشاغل آهنگری و مکتبخانهداری و دعانویسی و حلاجی و تعزیهخوانی آشنا خواهید. حمام قجر از جمله مهمترین جاهای دیدنی قزوین است و در خیابان عبید زاکانی، کنار بازارچه قرار دارد.
سر در عالیقاپو
تا میگوییم عالیقاپو همه به یاد اصفهان میافتند اما سر در عالیقاپو از جمله جاهای دیدنی قزوین است. اینجا در دورهی شاهطهماسب ساخته شد و در دورههای گوناگون تکامل یافت و در دورهی شاهعباس شد همانچیزی که امروز میبینید. سردر عالیقاپو در دورهی پهلوی جایگاه شهربانی بود اما امروز زیر نظر میراث فرهنگی به مثابه یکی از جاذبه های گردشگری قزوین اداره میشود. سر در عالیقاپو در تقاطع خیابان سپه واقع شده است.
مسجدالنبی
خودِ قزوینیها به مسجد النبی، مسجد شاه هم میگویند. حالا چرا؟ چون، آنطور که در کتیبهها آمده است، این مسجد را فتحعلیشاه بنا گذاشته است. با وجود این برخی هم هستند که معتقدند این مسجد نه در زمان قاجار بلکه در دورهی صفویه به دست میرزای شیرازی تاسیس شده. مسجد النبی، یکی از شاهکارترین جاهای دیدنی قزوین ، 1400 متر مربع مساحت دارد. مسجد النبی در خیابان امام خمینی (ره) واقع شده است.
دروازه درب کوشک
راستِ خیابان آزادی(نادری) قزوین را که بگیرید میرسید به یکی از کهنترین جاهای دیدنی قزوین: دروازه درب کوشک. درب کوشک در کنار دیگر دروازههای شهر در دورهی قجری یکی از 9 دروازهای بوده است که مردم به آن وارد و یا از آن خارج میشدند. ورودی دروازه درب کوشک یک نیمقوس زیباست که اطرافش را گلدستهها احاطه کردهاند. این ورودی دارای سبکی از کاشیکاری به نام رسمیبندی است که به دستور شاهزاده عضدالدوله سر و شکل گرفته.
کلیسا کانتور
به کلیسا کانتور کلیسای روس هم میگویند. این کلیسا در آخر دورهی ناصرالدین شاه قاجار توسط یک شرکت روسی به سبک چیلیپایی ساخته شده است. به همین خاطر حال و هوای متفاوتی نسبت به دیگر سازههای کهن قزوین دارد. اگر سری به قزوین زدید، در کنار دیگر جاهای دیدنی قزوین سری هم بزنید به کلیسا کانتور.
خیابان سپه
اولین خیابانی که در ایران طراحی شد، خیابان سپه قزوین است. این خیابان در دوران قاجار تاسیس شد و ما نمونههای مشابه در زمان خودش فرق داشت؛ از یک سر به مسجد جامع قزوین میرسید و از یک سر دیگر به محل سر در عالیقاپوی قزوین. نمونهی مشابه و البته کاملتر از خیابان سپه قزوین را میتوانید در سر و شکل خیابان چارباغ اصفهان جستجو کنید.
آبانبار سردار بزرگ
تا به حال آب انباری دیدهاید که فقط یک گنبد داشته باشد؟! آبانبار سردار بزرگ تنها آبانبار ایران و جهان با چنین ویژگی شگفتانگیزی است. دو تن از سرداران قجر، که از قضا دو برادر بودهاند، این بنا را ساختهاند. آبانبار سردار بزرگ به مثابه یکی از سیستمهای برجستهی آبرسانی مطرح بود.
سرای وزیر
وقتی میروی توی بازار قزوین، رو به روی در در شرقی راستهی قیصریه، سرای وزیر و یا همان کاروانسرای قزوین قرار دارد. دور تا دور سرای وزیر در طبقهی دوم را دکانهایی گرفته است با طاقهای کاشیکاریشده. طرح این کاشیها اغلب طرح شکار شیر، اسب، کتابی، خورشید، انسانبالدار و طرحهای اسلیمیاند. سرای وزیر چهار ایوان دارد با کلی زیر و بم سبکی در حوزهی معماری. سرای وزیر را هم در لیست جاهای دیدنی قزوین قرار دهید و از تماشایش لذت ببرید.
آبانبار سردار کوچک
به اسمش نگاه نکنید؛ این آبانبار یکی از بزرگترین آبانبارهایی است که تا به حال در قزوین دیدهاید. آب انبار سردار کوچک را همان سردارانی ساختهاند که آبانبار سردار بزرگ را ساختند. نمای آبانبار با کاشی طراحی شده است و کتیبهای از جنس سنگ مرمر دارد. آبانبار سردار کوچک 37 پله و چهار شیر و چهار گنبد و چهار بادگیر دارد. در سفر قزوین آبانبار سردار کوچک را از دست ندهید.
تپه سگزآباد
اگر میخواهید از دورهی قجر فراتر بروید و به ایران باستان بازگردید، به تپه سگزآباد در دشت قزوین بروید. این تپه از جمله قدیمیترین سکونتگاههاست که ساکنان فلات ایران در آن خانه میکردند. تپههای سگزآباد در دورهی هخامنشیان ریشه دارد. طبق آخرین نتایج به دست آمده، اولین تمدنهای سگزآباد به 1000 تا 1500 سال پیش باز میگردد. در نتیجه گشت و گذار در تپه سگزآباد خالی از لطف نیست.
مسجد و مدرسه سردار قزوین
یکی از شمایل معماری اسلامی در دوران قجر، همین مسجد و مدرسهی سردار قزوین است. ورودی این بنا هشتی وسیعی دارد که از هر طرف به یک شبستان راه پیدا میکند. سر در مدرسه سردار قزوین حرف ندارد: نقوش گل و بته و خطوط اسلیمی و نستعلیق بر روی کاشیهای مینایی چشم هر هنردوستی را میگیرد. گفتنیها راجع به مسجد و مدرسه سردار قزوین بسیار است اما خب… شنیدن کِی بوَد مانند دیدن؟!
برجهای خرقان
آن دو برج آجری که نزدیک یکدیگرند و دور و بر روستای حصار واقع شدهاند، از دوران سلجوقی میآیند و به برجهای خاقان مشهوراند. آجرکاری این برجها به سبک گرهچینی و نقوش هندسیاند. گنبدهایش از گنبدهای نار و دوپوسته گسسته است. بر سر در این برجها کتیبههایی هست که اطلاعاتی پیرامون نام معمار و سال ساخت بنا به دست میدهد. برجهای خرقان یکی از مهمترین جاهای دینی قزوین هستند.
عمارت باغ سپهدار
اگر سراغ از کوشک قدیمی باغ سپهدار بگیرید، همه خیابان فلسطین غربی در قزوین را نشانتان میدهند. میگویند عمارت باغ سپهدار مال محمد ولیخان تنکابنی بوده است. این شخصیت به سپهدار اعظم در دوران قاجار معروف بود. به خاطر همین هم کوشکش را عمارت باغ سپهدار نام گذاشتهاند. اگر میخواهید با معماری اواخر دوران قاجاریه و اوایل پهلوی آشنا شوید، سری به عمارت باغ سپهدار بزنید.
کاخ چهلستون قزوین
شاهطهماسب وقتی دید حکومتش دارد بدجوری توسط ترکان عثمانی تهدید میشود، پایتخت را از تبریز به قزوین برد. به همین خاطر خادمانش زمینی خریداری کردند و کاخ چهلستون قزوین یا همان عمارت کلاه فرنگی را ساختند. کاخ چهلستون قزوین 500 متر مربع مساحت دارد. اگر میخواهید شکوه معماری را در قزوین به چشم خود ببینید بروید کاخ چهلستون قزوین.
طبیعت بکرِ قزوین
جاهای دیدنی قزوین تنها به مکانها و ساختمانهای تاریخی و یا مراکز فرهنگی خلاصه نمیشود. قزوین در کنار این همه، طبیعت بکری هم دارد که باید خودتان باشید و بروید و ببینید و لذت ببرید. در ادامه به مهمترین مناطق طبیعی قزوین اشاره خواهیم کرد.
چنار خونبار زرآباد
چنار خونبار! حتی اسمش هم ترسناک است. وقتی به دیدارش میروید انتظار دارید با یک صحنه از آن همه صحنههای ترسناکی که در فیلمهای وحشتناک دیدهاید، مواجه شوید. در باور مردمان بومی این چنار هر عاشورا خون میبارد و غرق از سرخی میشود. به همین دلیل هم بهش میگویند چنار خونبار.
چنار خونبار در زیارتگاه امامزاده علی اصغر زرآباد در اطراف قزوین قرار دارد.
طارم سفلی
اگر بنا دارید مدتی را در حاشیههای شهر بزرگ قزوین بگذرانید، بروید طارم سفلی. بخش بسیار بزرگی از جاهای دیدنی قزوین ، به ویژه منابع طبیعی آن، همه اینجا جمع شدهاند: قلعه شمیران، آبشار ایل چوپان، نارین قلعه، آبشار ماهین، جنگلهای بلوط و آبشار گویرچینک.
اوان
یکی از بکرترین دریاچههای ایران در منطقهی الموت قزوین قرار دارد. از تهران حتی میتوان یک روزه به اوان سفر کرد و از آب و هوای درخشانش لذت برد. زرآباد هم، مثل روستاهای ورین و اوان و زواردشت، در نزدیکی این آبشار قرار گرفته است. اگر به دیدن دریاچه اوان رفتید، میتوانید سری هم به چنار خونبار در همان حوالی بزنید؛ یک تیر و دو نشان.
جنگل باشگل
برای رسیدن به جنگل باشگل باید از اتوبان قزوین-زنجان بگذرید و بعد از تاکستان عبور کنید، به 24 کیلومتری ابهر که رسیدید از جاده اصلی خارج شوید، به سمت روستای حسینآباد بروید، از آن رد شوید تا به جنگل زیبای باشگل برسید. این شما و این پرندگان از گونههای گوناگون که آواز میخوانند، آهوان که در پهنه وسیع باشگل میدرخشند و روباهان و مارمولکهای بیخطر.
آبشار ورچر
به آبشار ورچر، ورچور هم میگویند. این آبشار در نزدیکی روستای رزجرد است. این آبشار که دور تا دورش را صخرههای زیبا در بر گرفته، 30 متر دارد و پر از گونههای گوناگون گیاهی مثل ون و بید است. اگر از طبیعتگردی و کوهنوردی لذت ببرید، گشت و گذار در کنار آبشار ورچر همان چیزی است که روزتان را میسازد. در حوالی ورچر جادهای هست مخصوص موتور سیکلت و دوچرخه.
اندج
یک روستای جذاب در دِه الموتِ قزوین. اگر خواستید از قزوین به اندج بروید باید 80 کیلومتر از شهر فاصله بگیرید تا به روستای سرد اندج برسید. آنچه اندج را به یکی از جاهای دیدنی قزوین تبدیل میکند، خانههایی از بافت سنگ و گل، گونههای گیاهی و دارویی، کوههای بلند و صخرههای زیباست. در سفر به قزوین روستای اندج را از قلم نیندازید.
یله گنبد
از جاهای دیدنی قزوین میتوان به آبگرم یله گنبد اشاره کرد. بسیاری از دور و ور ایران کلی راه میکوبند میآیند قزوین، روستای یله گنبد و در آبهای گرم معدنی فرو میروند و لذت میبرند. روستای یله گنبد در دهستان ایلات قاقازان غربی بخش کوهین شهرستان قزوین است. از قزوین باید تنها 65 کیلومتر راه رفت تا رسید به یله گنبد.
ییلاقات پیچبن
یکی دیگر از ییلاقات شهر قزوین، پیچبن، در شمال شرقی الموت است. ییلاقات پیچبن از نظر طبیعی قزوین و مازندران را از یکدیگر جدا میکند. اگر پای کوهنوردی و طبیعتگردی دارید، ییلاقات پیچبن با آن درههای سرسبز و جذابش میتواند شما را از خود بیخود کند. وقتی از جاهای دیدنی قزوین حرف میزنیم نمیتوانیم ییلاقات پیچبن را نادیده بگیریم.
باغستان
باغستان قزوین پر از مزارعی است که نشان از روشهای سنتی کشاورزی دارند؛ روشهایی که گذشتگان برای آبادانی و باروری به کار میگرفتند. این باغها از رودخانههای پر شمار اطراف تغذیه میکنند. باغستان 3500 هکتار مساحت دارد و پر از باغهای کهن است و بخش قابل توجهی از اقتصاد قزوین را تامین میکند.
خرید در قزوین
سفر به خریدهایش سفر میشود؛ کمترینش خرید سوغاتی برای دوستان و آشنایان. در این مقاله 11 تیمچه و بازارچه و بازار مدرن در شهر قزوین را معرفی خواهیم کرد:
تیمچه سرپوشیده
حالا مدتهاست که تیمچه سرپوشیده نه تنها یکی از مراکز خرید و جاهای دیدنی قزوین بلکه از آثار ملی به شمار میرود. این تیمچه در دلِ بازار قیصریه قرار دارد و دکانهایش در دو طبقه مستقر هستند. تقریبا هر چیز سنتیای که میخواهید توش پیدا میکنید. این تیمچه سربسته یکی دیگر از میراث دوران صفویه به شمار میرود.
تیمچه سرباز
این تیمچه هم تقریبا همهی ویژگیهای تیمچه سرپوشیده را دارد. این تیمچه هم مانند شکلِ سرپوشیدهاش در دورهی قاجاریه و صفویه ساخته شده است و از کاشیکاریهای دیدنی با طرحهای اسلمی و شکار بهره میبرد. رفتن به تیمچه قزوین هم خرید است و هم تماشا و آشنایی با یکی از مهمترین بازارهای سنتی قزوین.
تیمچه درویش مهدی
یکی دیگر از تیمچههای معروف قزوین در محله بازار قزوین، بین صالحیه و انصاری قرار گرفته است. این تیمچه با حفظ سر و شکل تیمچههای قزوینی به بسیاری از جاهای دینی قزوین مثل سفرهخانه سنتی عصر صفوی، کاروانسرای موسی وزیر، مسجدالنبی و بازارچهی صفویه نزدیک است. این یک مزیت بزرگ برای تیمچه و عامل استقبال گردشگران از دکانهای آن است.
بازارچه سنتی سپه
بازارچه سنتی سپه در میان بقیهی بازارهای قزوین یک حال و هوای دیگری دارد. بسیاری از بومیان قزوین ترجیح میدهند میوه و سبزیجاتشان را از آن بازار تهیه کنند و همین شور و ولولهای عجیب در این بازار به راه میاندازد و جریان زندگی را جاری در میان دکانها جاری میسازد. اگر رفتید قزوین و به خیابان سپه سر زدید، حتما در بازارچه سنتی سپه گشت و گذار و مایحتاج روزانهی سفر را از آنجا تهیه کنید.
پاساژ مرکزی
بورس دوربینهای عکاسی و گوشیهای موبایل و لوازم جانبی آنها در قزوین، همین پاساژ مرکزی است. اول که سر و شکلش را میبینید سخت باور میکنید که اینجا اصلیترین عرضهکنندهی محصولات دیجیتال باشد اما واقعیت این است که مردم قزوین برای تهیهی محصولات دیجیتالشان اغلب سراغ پاساژ مرکزی میروند.
مرکز خرید نارون
اما اگر دنبال یک مرکز خرید لوکس هستید، بروید نارون. نارون یکی از مهمترین بازارهای عرضهکنندهی پوشاک و لوازم آرایش در قزوین است. با وجود این لازم نیست حتما از این مرکز خرید دست پر برگردید. میتوانید سری بزنید به ویترینهای جذابش، در فوتکورتش شام بخورید، قهوهای میل کنید و به خانه برگردید. در مقالهای دیگر به طور مفصل راجع به غذاهای محلی قزوین و رستورانهایش حرف زدهایم.
مرکز خرید نارون از آن جاهایی است که طعم شیرین گشت و گذار در بازار را به شما هدیه میدهد.
فروشگاه زنجیرهای پروما
هر جا را نگاه کنی، یک فروشگاه پروما میبینی؛ مشهد، تهران، قزوین و چند شهر دیگر. پرومای قزوین انواع و اقسام چیزها را عرضه میکند؛ از مواد غذایی گرفته تا پوشاک و لوازم آرایشی و صوتی و تصویری. این فروشگاه در بلوار بهشتی قزوین، خیابان شهید خلبان سلیمانیان واقع شده است.
برج خلیج فارس
برج خلیج فارس اما چیز دیگری است! این برج یک فروشگاه مجلل است با کلی بوتیک و مغازهی لوکس و محصولاتی که نمیشود به این راحتیها ازش گذشت. برج خلیج فارس در بلوار آیتالله مدرس واقع شده است و کلی امکانات تفریحی دیگر مانند رستوران و شهربازی و غیره دارد.
مرکز خرید ایرانیان
ایرانیان چهار طبقه و در هر طبقه چیزی برای رفاه حال بازدیدکنندگان و خریدارانش دارد. این مرکز خرید همچنین با پارکینگ نسبتا بزرگی برای خودروها، آسانسورها پلههای برقی مجهزی برای مشتریان رفاه حال مردم را در نظر گرفته است. اگر خواستید بروید مرکز خرید ایرانیان باید از محلهی عدل قزوین بگذرید.
جاهای دیدنی قزوین برای ماجراجویان
جاهای دیدنی قزوین تقریبا هر کسی را راضی میکند؛ آنان که علاقهمند به بازدید از مکانهای فرهنگی و تاریخی هستند، کسانی که دوست دارند در طبیعت وقت بگذرانند و همچنین مسافرانی که نمیتوانند دست خالی به شهر خود برگردند. حالا اما میخواهیم یکی دو جا هم به ماجراجویان همیشه در سفر معرفی کنیم.
پیش به سوی قله سیالان
بلندترین کوه قزوین سیالان و یا همان سیاهلان است؛ 4175 متر ارتفاع دارد! جان میدهد برای یک صعودِ پر ماجرا به قله! اگر میخواهید به قله سیلان صعود کنید، اواخر بهار و اوایل خرداد را از دست ندهید؛ در این ماهها از سال سیالان کوه سیالان منظرهی بِکر و جانانهای دارد. کوه سیالان به مناطق رودبار الموت و دره تنکابن در مازندران راه دارد.
پیست اسکی کامان
25 کیلومتر از قزوین به سمت الموت که دور شوید، میرسید به کامان یکی از جذابترین جاهای دیدنی قزوین. امکاناتی که در این پیست پیدا میشود را تقریبا در کمتر شهرستانی از شهرستانهای ایران میتوانید پیدا کنید. در این منطقه میشود هم آموزش دید و هم اسکی مارپیچ بزرگ و کوچک و آلپاین و اسنوبرد و اسکی مقاومت را تجربه کرد. حرف ندارد!
حالا شما پس از خواندن این مقالهی مفصل راجع به جاهای دیدنی قزوین ، حتما به خوبی متوجه شدهاید که چرا اصرار داریم در قزوین لااقل برای چند روز هم که شده رزرو هتل قزوین کنید و چرا میگوییم اگر نروید آنجا نصف عمرتان را بر باد دادهاید.
قزوین بی نظیره
وقتی سفر کردیم فهمیدیم لولش خیلی بالاتر از امثال شیراز و اصفهانه، فقط شناخته نشده، حتما سفر کنید