دهمین روز بهمن جشن سده آغاز می شود. این جشن باستانی و ایرانی – زرتشتی ریشه های متفاوتی دارد.
بعضی مانند ابوریحان بیرونی نام سده را برگرفته از عدد صد می دانند. او می نویسد: «سده گویند یعنی صد و آن یادگار اردشیر بابکان است و در علت و سبب این جشن گفتهاند که هرگاه روزها و شبها را جداگانه بشمارند، میان آن و آخر سال عدد صد بدست میآید و برخی گویند علت این است که در این روز زادگان کیومرث – پدر نخستین – درست صدتن شدند و یکی از خود را بر همه پادشاه گردانیدند و برخی برآنند که در این روز فرزندان مشی و مشیانه به صد رسیدند و نیز آمده: شمار فرزندان آدم ابوالبشر در این روز به صد رسید.»
از آنجا که ابوریحان بیرونی جشن سده را به زمان فریدون، فردوسی به زمان پادشاهی هوشنگ و برخی دیگر به زمان اردشیر بابکان نسبت می دهند، تاریخ و پیشینه مشخصی برای این جشن نمی توان در نظر گرفت.
این جشن سالیان دراز است که در میان زرتشتیان در شهرهایی چون یزد، کرمان و روستاهای اطراف میبد و اردکان، اهواز، شیراز و اصفهان برگزار می شود.
هنگام این جشن مردم محله دور هم جمع می شوند و با همکاری هم آتشی بزرگ برپا می کنند و در اطراف آتش به خواندن نیایش، سرودخوانی و پایکوبی می پردازند.
پس از آن، وقتی شعله ها فروکش می کند، مردم، به ویژه جوان تر ها از روی بوته های آتش می پرند. در آخرین ساعت پایانی جشن سده که آتش به خاکستر می نشیند، مردم پس از گذراندن یک بعد از ظهر شور انگیز و درخشان به خانه های خود باز می گردند. رسم است که کشاورزان مقداری از خاکستر سده را به نشانه ی پایان گرفتن سرمای زمستان به کشتزارهای خود می برند و می گویند که در این شب ستاره گرما به زمین درود می فرستد.این جشن به یاد آورنده اهمیت نور، آتش و انرژی است.
امروزه جشن سده میان برخی زرتشتیان ایران و خارج از ایران رواج دارد. اگر دوست دارید در این جشن زیبا و باستانی شرکت کنید و مراسم های آن را از نزدیک ببینید می توانید برای خرید بلیط قطار به سایت فلایتیو مراجعه کنید.