تصور میشود که مردم فولانی (Fulani) بزرگترین قبیله نژادی سراسر دنیا هستند که تقریبا یکپنجم از جمعیت کشور گامبیا را شکل دادهاند. قبایل فولانی، فولا یا فولبه یک گروه نژادی بزرگ با جمعیت تقریبی ۴۰ میلیون نفر را تشکیل داده و در سراسر قاره آفریقا پراکنده شدهاند. آنها تقریبا ۱۸ درصد از جمعیت کل گامبیا را شامل شده و بهعنوان دومین گروه نژادی بزرگ کشور، در شرق ساکن شدهاند.
برای خرید بلیط هواپیما ارزان به فلایتیو مراجعه کنید.
ریشه
مردم فولانی متعلق به منطقه سِنِگامبین در زمان امپراتوری بزرگ غنا هستند. گفته میشود که فولانیها در گامبیا از سنگال، گینه و مالی به این کشور مهاجرت کردهاند. آنها در دهه اول قرن نوزدهم در گامبیا ساکن شدهاند.
ایالت فولانی، درست بهمانند دیگر گروههای فراوان، خاستگاه خود را در مسیر تجاری بین صحرای بزرگ آفریقا یافته است. برخی از تاریخنگاران معتقدند که فوتا تورو در شمال شرقی سنگال سرزمین مادری و فرهنگی قوم فولانی در آفریقا است. قومی که بعدها و در قرن سیزدهم شروع به مهاجرت به تمام منطقه سنگامبیا میکند. برخی دیگر باور دارند که آنها از خارج از قاره آفریقا و احتمالا خاورمیانه و جنوب اروپا به این منطقه مهاجرت کردهاند.
ریشههایی از قوم فولانی در غرب سودان نیز یافت شده است. حتی نام «فولا» از واژه ماندینکا گرفته شده است. این واژه به معنی رنگ قرمز بوده و به پوست مسیرنگ این قبیله اشاره میکند.
فردی به نام کولی تانگلا در حوالی سال ۱۵۱۲ رهبری این قوم را به دست گرفت و پایتخت خود را در منطقه سیلا، سنگال امروزی، تاسیس کرد. در طول حکمرانی او، قلمروی فوتا تورو تمامی منطقه سنگال تا جالونکه، گینه امروزی، را در برمیگرفت.
گفته میشود که حاکم بعدی فولانی رهبری قبیلهای از فوتا جالون در بخش غربی گینه را به عهده میگیرد. اولین قلمروی فولا در منطقه گامبیا، فولادوگو در نزدیکی کوههای بوروکو در گامبیای شرقی امروزی بود.
سنتها
مردم قبیله فولانی بهطور سنتی به دامداری و پرورش گاو، بز و گوسفند مشغول هستند. امروزه برخی از آنها همچنان سنتهای خود را حفظ کردهاند، اما بسیاری از آنها به سراغ تجارت و حتی سیاست رفتهاند. رئیسجمهور فعلی گامبیا، آداما بارو، فردی از قبیله فولانی است. امروزه بسیاری از مردم این قبیله از سکونتگاههای قبلی خود به خاطر قحطی و کمبود مراتع برای تغذیه دامها مهاجرت کردهاند. رشد شهرسازی در حال افزایش خطر نابودی هویت باستانی این قوم است.
مردم قبیله فولانی قوانین اخلاقی سرسختانهای را دنبال کرده و همین امر سبب شده است تا سنتها و فرهنگ آنها در طول قرنهای فراوان کاملا بکر و ناب باقی بماند. این قوانین پولاکو یا «گذرگاه» نام داشته و شامل آموزش زبان، تاریخ و ۴ اصل مهم این قبیله به نسلهای جدید میشود؛ این ۴ اصل کار سخت، میهماننوازی، سادگی و نظم هستند.
گفته میشود که مردم فولانی اولین گروه غرب آفریقا هستند که اسلام را پذیرفتند و به گسترش این دین در منطقه کمک کردند.
پوشش سنتی
مردم قبیله فولانی در کنار پوشش سنتی و جذاب خود، معمولا از جواهرات و سربندهای زیبا استفاده کرده و بر روی پوست خود حنا میگذارند. زنان قبیله مهارت بالایی در سفالگری، بافندگی و قلابدوزی دارند. لباسهای این قوم با توجه به هر منطقه متفاوت است، اما مردم منطقه سنگامبین از مرکب برای سیاه کردن دهان و لثههای خود استفاده میکنند.
زبان
در جامعه امروزی فولانی در کشور گامبیا، اکثر مردم به زبان پولار یا فولا صبحت میکنند. این زبان شاخهای از خانواده زبان نیجری گونکویی است و رابطه تنگاتنگی با زبان سِرِر در اطراف سنگال دارد. برخی از تاریخنگاران معتقدند که مردم فولانی در ابتدا به زبان بربرها که برای چرای دامهای خود در دشت فرلو وارد سنگال شدند، صحبت میکردند. با گسترش دامهای آنها، این گروه کوچک مجبور شد تا بهطرف شرق حرکت کند. در پی این اتفاق، مجموعهای از مهاجرتها در سراسر غرب آفریقا شکل میگیرد. آنها برای تایید این نظریه، به زبان فولا اشاره میکنند که به باور برخی شبیه به زبانهای این مردم است. گفته میشود که اتحاد میان بربرها، وُلوفها و سررها سبب خلق دو گروه کاملا متفاوت از فولانیها با ویژگیهای نژادی و شغلی منحصربهفرد شده است.