کاخ دلمه باغچه یکی از شگفت‌انگیزترین بناهای استانبول است که در زیباترین بخش خلیج بوسفور قرار دارد. اگرچه این بنا سال‌ها پیش ساخته شده است، اما ظاهر باشکوه کاخ همچنان حیرت‌انگیز به نظر می‌رسد. اگر در استانبول زندگی می‌کنید یا اینکه قصد سفر به این شهر را دارید، ما کاخ دلمه باغچه را به شما پیشنهاد می‌کنیم. با فلایتیو همراه شده و با داستان این کاخ شگفت‌انگیز آشنا شوید. برای خرید بلیط هواپیما و پرواز استانبول به فلایتیو مراجعه کنید.
کاخ دلمه باغچه زمانی یک عمارت بود
بر اساس نوشته‌های اِولیا چِلبی، جهانگرد و کاشف عثمانی، سلطان سلیم اول در نزدیکی محوطه‌ای که امروزه کاخ دلمه باغچه قرار دارد، دستور به ساخت یک عمارت داد. موقعیت مکانی دلمه باغچه در ۴۰۰ سال پیش در نزدیکی خلیجی بود که دریاسالار اعظم عثمانی توانایی به آب انداختن ناوگان دریایی خود را داشت. تشریفات مخصوص نیروی دریایی اغلب در کنار این خلیج برگزار می‌شد. بااین‌حال، خلیج در گذر زمان تبدیل به یک باتلاق شد. در قرن هفدهم این باتلاق دوباره با آب پر شد و نام آن به هاس‌باغچه تغییر یافت. سلاطین عثمانی از هاس‌باغچه برای استراحت و برگزاری میهمانی‌ها استفاده می‌کردند. در طول زمان این خلیج به همراه دیگر عمارت‌های ساخته‌شده در اطراف آن به کاخ ساحلی بشیکتاش معروف شد.
کاخ دلمه باغچه در سال ۱۸۴۲ ساخته شد
کاخ دلمه باغچه به دستور عبدالمجید اول ساخته شد و ساخت آن بین سال‌های ۱۸۴۲ تا ۱۸۵۳ انجام گرفت. این کاخ از سوی سلطان عبدالمجید اول برای زندگی و دیدارهای رسمی مورد استفاده قرار می‌گرفت. عبدالعزیز، برادر سلطان، نیز در این کار زندگی می‌کرد؛ اما هیچ‌کدام از آن‌ها برای مدتی طولانی در اینجا ساکن نبودند.
پس از اعلام جمهوری در ترکیه، این بنا به کاخ ریاست جمهوری آتاتورک تبدیل شد
کاخ دلمه باغچه به‌محض اعلام حکومت جمهوری در ترکیه، تبدیل به کاخ ریاست جمهوری آتاتورک شد. این بنا اهمیت بالایی در میان مردم ترکیه دارد، زیرا در دوران عثمانی ساخته و بعدها تبدیل به کاخ ریاست جمهوری کشور شد. دلمه باغچه متاسفانه به محلی تبدیل شد که آتاتورک در دهم نوامبر ۱۹۳۸ در آن از دنیا رفت.
ساختار کاخ
دلمه باغچه که توسط معماران ارمنی، گارابت امیرا بالیان و پسرش نیگوگوس بالیان، ساخته شد، ترکیبی از سبک‌های معماری اروپایی را به نمایش می‌گذارد. ۲۸۵ اتاق و ۴۳ تالار در این کاخ وجود دارد. به‌علاوه دو دروازه فوق‌العاده بزرگ و کاملا قرینه در کاخ به چشم می‌خورد. در بخش مرکزی کاخ ساحلی یک اتاق رقص باله و تالار تشریفات قرار دارد. عمارت شیشه‌ای در کاخ تنها مکانی است که سلطان دستورات خود را اعمال و بر ارتش نظارت می‌کرد. خالد ضیا اوشاکلی گیل، یکی از پیشگامان داستان‌نویسی ادبیات نوین ترکیه، می‌گوید: «عمارت شیشه‌ای چشمی بود که به تمام دنیای خارج دید داشت.» امکان تماشای آثار هنری شرق دور، اروپا و ترکیه در این کاخ وجود دارد. کاخ پر از شومینه، شمعدان و چلچراغ است. یک چلچراغ کریستالی به طول ۳۶ متر و وزن ۴.۵ تن در اتاق رقص باله به چشم می‌خورد.
شکوه افراطی
وقتی‌که سلطان عبدالعزیز امپراتوری را از سلطان عبدالمجید تحویل گرفت، اقتصاد عثمانی یک فاجعه تمام‌عیار بود. بااین‌حال ریخت‌وپاش‌های افراطی همچنان در دوران حکمرانی سلطان عبدالعزیز هم ادامه داشت. هزینه ساخت کاخ به ۵ میلیون سکه طلا رسیده بود. در دوران سلطنت عبدالعزیز، رشوه رواج فراوان یافت و افراد نالایق بر سر کارها گمارده شدند.
کاخی تنها
پس از سلطان مراد پنجم، سلطان عبدالحمید دوم به پادشاهی رسید و ترتیب نوشتن اولین قانون اساسی در این کاخ را داد. بااین‌حال، عبدالحمید دوم بیم آن را داشت که کشته شود. به همین منظور تنها ۲۳۶ روز در دلمه باغچه اقامت داشت و سپس راهی کاخ ییلدیز شد. در ۳۳ سالِ بعد، از دلمه باغچه تنها دو بار در سال برای مراسم ایام تعطیلات استفاده می‌شد.
سقوط امپراتوری و احیای کاخ
به‌محض سقوط امپراتوری عثمانی، عبدالمجید و همراهانش در سال ۱۹۲۴ کاخ را ترک کردند. آتاتورک برای سه سال از این کاخ دیدن نکرد، بااین‌حال دلمه باغچه در دوران ریاست جمهوری وی به اهمیتی تاریخی دست یافت. فرهنگ و هنر درون کاخ در معرض دید جهانیان و میهمانان خارجی قرار گرفت؛ به‌عبارتی‌دیگر، دلمه باغچه عزیز همگان شد.
وداع با آتاتورک
آتاتورک در دوران جمهوریِ ترکیه و به هنگام دیدار از استانبول، در این کاخ اقامت می‌کرد. او در روز دهم نوامبر ۱۹۳۸ در اتاق شماره ۷۱ از دنیا رفت. جسد آتاتورک به تالار تشریفات برده شد و صدها هزار نفر از مردم برای ادای احترام به این رهبر بزرگ به دلمه باغچه آمدند. دلمه باغچه در دوران عصمت اینونو، دومین رئیس‌جمهور ترکیه، هم محلی برای پذیرایی از میهمانان خارجی بود.
دلمه باغچه در روزگار ما
کاخ دلمه باغچه در سال ۱۹۸۴ تبدیل به یک کاخ‌موزه شد. سالانه صدها هزار نفر از مردم محلی و توریست‌های خارجی از این کاخ شگفت‌انگیز دیدار می‌کنند.
