جشن سپندارمذگان، جشنی باستانی با هدایایی خاص

جشن سپندارمذگان یا اِسپَندگان یا اِسفَندارمَذگان، همه ساله در روز پنجم اسفند ماه برگزار می‌شود. البته در تقویم جدید به  این دلیل که برخی ماه‌ها 31 روزه هستند، این روز را در 29 بهمن‌ماه جشن می‌گیرند. سپندارمذگان روز گرامی‌داشت زن، مادر و زمین است و در عین‌حال یکی از جشن‌های باستانی ما ایرانی‌هاست؛ به همین دلیل هم خواندن و نوشتن درباره‌ی آن لذت‌بخش دارد. در این متن قصد داریم شما را با داستان این روز و مراسم‌ آن آشنا کنیم. در صورتی که قصد سفر در این روز را دارید می‌توانید از سایت فلایتیو بلیط هواپیما تهیه کنید.

تاریخچه‌ی جشن سپندارمذگان

جشن سپندارمذگان ریشه در شاهنشاهی هخامنشیان دارد. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌ است که ایرانیان باستان، پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانستند. به همین دلیل هم این روز را با نام سپندارمذگان جشن می‌گرفتند. بر اساس آنچه که در تاریخ نوشته شده است، در گذشته روز پنجم هر ماه را اسپند می‌نامیدند. به این دلیل که در اسفندماه نام روز و ماه یکی می‌شده است، جشنی بزرگ برپا می‌کردند. جشن سپندارمذگان حاصل تلاقی روز 5 یا اسپند با ماه اسفند است.

علاوه بر سپندارمذگان، این روز را با نام‌های دیگری چون جشن اسفندگان یا جشن مژده‌گیران خواهید دید. در کتاب‌های تاریخی معمولا از نام‌های دیگر این روز نیز یاد می‌شود. اما واژه‌ی سپندارمذگان ریشه در فرهنگ اوستایی دارد و به واژه‌ی سپنته آرمیتی (Spenta Armaiti) و نیز واژه‌ی پهلوی سپندارمت (Spandarmat) به معنی خِرَدِ کامل بازمی‌گردد. سپند آرمیتی به باور ایرانیان باستان یکی از امشاسپندان (یاوران اهورامزدا) بوده است. امشاسپند بانو نیز لقب گرفته و نماد دوست‌داری، بردباری و فروتنی است.

برای آشنایی بیشتر با آداب و رسوم جشن‌های ایرانی مقاله چهارشنبه سوری 1402 را مطالعه کنید.

داستان روز سپندارمذگان چیست؟

داستان پشت جشن سپندارمذگان نشان می‌دهد که ایرانیان از قدیم‌الایام برای جنس زن احترام بسیاری قائل بودند. از همین رو برای بزرگداشت زنان، که یک سال از خانه و خانواده مراقبت کرده‌اند، این روز به آنان اختصاص داده شده است. در این روز، زنان لباس‌های زیبای خود را بر تن می‌کردند و مردان هر یک در حد توان خود هدیه‌ای برای همسران خود آماده می‌کردند؛ سپس مردان، زنان و دختران خود را بر تخت شاهی نشانده و هدایایی به آنان پیشکش می‌کردند. در این روز مادران، زنان و دختران از انجام کارهای همیشگی در خانه معاف بودند و مردان و پسران به جای آنان، کارهای را انجام می‌دادند. در واقع این روز، روز عشق همسران، پدران و برادران به زنان، مادران و خواهرانی است که همواره مراقب و دلسوز آنان بوده‌اند.

سپندارمذگان روز زن نامیده می‌شود

برای تمام آن‌هایی که نمی‌دانند ایرانی‌ها از قدیم هم روز مادر و زن را بزرگ می‌شمردند، باید گفت که روز زن، روز زمین نامیده می‌شد. این یعنی آن‌ها زمین را مادر طبیعت می‌دانستند و معتقد بودند آنچه که می‌زاید و می‌پروراند، حتی اگر زمین باشد شایسته‌ی احترام و تقدیر است. مادر و زن بودن بین ایرانیان همیشه نقشی اصیل و بزرگ بود که جشن سپندارمذگان به شکلی خاص برای آن تدارک دیده می‌شد. اگر به ریشه‌ی اسم مژده‌گیران هم برگردیم می‌بینیم که ایرانی‌ها حتی در این روز هدیه‌هایی تهیه می‌کردند که خواسته‌ی زنان بود و طبق علاقه‌ی آن‌ها انتخاب می‌شد. مردان در این روز وظیفه داشتند که یکی از خواسته‌های همسر خود را چونان غول چراغ جادو برآورده کنند. پس زنان خواسته خود را می‌گفتند و مردان آن را تهیه می‌کردند. به همین دلیل هم در برخی اسناد به این روز، روز مژده‌گیران گفته می‌شود. حتی در برخی اسناد آمده است که در این روز دختران جوان و دم‌بخت، به همسرگزینی تشویق می‌شدند. به آن‌ها آزادی بیشتری می‌دادند تا در میان جشن، همسر و مرد خود را از میان جوانان انتخاب کنند. با گذشت زمان، این جشن تغییر ماهیت داد و ابراز محبت به مردان، تنها برای زنان شوهردار و به همسر محدود شد.

قوانین اوستا برای زنان باستان

قوانین برای زنان در ایران باستان به شرح زیر است:

• زنان می‌توانند نماینده‌ی قانونی شوهر خود بوده و در بیماری شوهر، کارها را به تنهایی اداره کنند.
• زنان می‌توانند سرپرست و نگهدار فرزندان خود باشند.
• زنان می‌توانند دارایی خود را به تنهایی اداره کنند.
• زنان می‌توانند از شوهر خود به دادستان شکایت کرده و سزای او را بخواهند.
• زنان می‌توانند وصی قرار گیرند و همگی دارایی‌های خود را وصیت کنند.
• در دادگاه، گواهی زن پذیرفته است.

روز سپندارمذگان ۱۴۰۲

روز عشق ایرانی همین روز است چرا که در هیچ روزی به این اندازه قدر و منزلت زن والا شمرده نشده است. هرچند که در آن روزگار زنان همیشه در اجتماع جایگاه خاصی داشتند، اما این روز را به صورت اختصاصی برای هدیه دادن به آن‌ها تعیین کردند تا نشان دهند که یک روز، روز این انسان‌های دوست‌داشتنی و قابل احترام است. روز عشق ایرانی 1402 نیز در همین سال و 29 بهمن ماه برگزار می‌شود. آنچه که از شما می‌خواهیم این است که درست مانند مردان باستان، در این روز مادر و همسران خود را بزرگ شمرده و با خریدن هدایایی هرچند کوچک سعی کنید به آن‌ها یادآوری کنید، برایتان مهم هستند و این روز تنها برای یادآوری این اهمیت در تقویم درج شده است.

چه هدیه‌ای برای روز سپندارمذگان مناسب است؟

جشن سپندارمذگان یک فرصت فوق‌العاده برای بیان عشق و ارتباط عاطفی است و انتخاب هدیه‌ی مناسب می‌تواند این لحظات را به یک یادگاری خاص تبدیل کند. گزینه‌های مختلفی برای هر سلیقه و سبک وجود دارد. گل‌های تازه و خوشبو، شکلات باکیفیت، دستبند یا گردنبند زیبا می‌توانند گزینه‌های عالی باشند. اگر دوست دارید کار خاص‌تری انجام دهید، رزرو یک شام عاشقانه یا یک سفر کوتاه ممکن است لحظاتی به یادماندنی را برای‌تان به یادگار بگذارد. هدایای شخصی‌تر مانند یک کتاب با امضای نویسنده‌ی محبوب یا یک قطعه‌ی هنری خاص نیز می‌توانند علاوه‌بر ارتباط فیزیکی، ارتباط فرهنگی یا هنری نیز ایجاد کنند. مهمترین نکته این است که هدیه‌ی انتخابی با عشق شما هماهنگ باشد و احساسات‌تان را به طرز ویژه‌ای منعکس کند.

هدیه روز سپندارمذگان برای خانم‌ها

برای جشن سپندارمذگان، انتخاب هدیه باید با سلیقه و علایق خاص فردی که قصد دارید برای او هدیه بگیرید، هماهنگ باشد. در ادامه، تعدادی از هدیه‌های محبوب برای خانم‌ها را بیان کرده‌ایم تا کمی به شما کمک کنیم:

• گل از یک شاخه تا یه دسته‌ی بزرگ
• شکلات یک هدیه‌ی کلاسیک و محبوب برای ابراز علاقه در جشن سپندارمذگان است. شکلات‌های باکیفیت با طعم‌ها و ترکیبات مختلف می‌توانند یک هدیه‌ی لذت‌بخش و خوشمزه باشند.
• یک دستبند، گردنبند یا گوشواره‌ی زیبا می‌تواند هدیه‌ای شخصی و باارزش باشد.
• یک عطر یا ادکلن با بوی خاص و جذاب، هدیه‌ای شخصی و لوکس است.
• اگر به کتاب و کتاب‌خوانی علاقه‌مند هستید، کتاب بهترین هدیه برای روز سپندارمذگان است.
• محصولات مراقبت از پوست باکیفیت، مانند انواع کرم‌ها یا لوسیون‌های بدن، می‌توانند هدیه‌هایی خوشایند باشند.
• پک لوازم آرایشی هم هدیه‌ایی مناسب برای روز سپندارمذگان است.

هدیه جشن سپندارمذگان برای آقایان

همیشه انتخاب هدیه برای مردان چالش بسیاری داشته است. خیلی از آن‌ها را لباس خوشحال می‌کند، خیلی‌ها را عطر و خیلی‌های دیگر به لوازم ورزشی علاقه‌مند هستند. در این قسمت چند گزینه را پیشنهاد داده‌ایم تا کمی این فرآیند را برای شما راحت کند.

• لباس رسمی یا لباس ورزشی: یک پیراهن باکیفیت یا یک شلوار پارچه‌ای شیک می‌تواند هدیه‌ای مفید و کاربردی باشد. یک ست لباس ورزشی با طراحی جذاب نیز گزینه‌ی خوبی است.
• ساعت یا جواهرات مردانه: یک ساعت با طراحی شیک و منحصربه‌فرد یا یک دستبند مردانه می‌توانند هدیه‌هایی لوکس و خاص باشند.
• ابزارهای الکترونیکی: گجت‌های الکترونیکی مانند هدفون‌های بلوتوثی، اسپیکرها یا ساعت‌های هوشمند می‌توانند هدایایی عالی برای مردان عاشق فن‌آوری باشند.
• ست کیف و کمربند: یک ست کیف و کمربند چرمی معمولا مورد استقبال قرار می‌گیرد. خیلی از مردها معتقدند اگر از این ست‌ها صد عدد هم داشته باشند باز کم است. اگر مدل ساده‌ی آن را انتخاب کنید، سال‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کتاب برای کتاب‌دوست‌ها: خرید کتاب هم یکی از هدایای ارزشمند برای روز سپندارمذگان است.
• تجهیزات ورزشی: در صورت علاقه‌مندی به ورزش، تجهیزات ورزشی هم گزینه‌هایی طلایی هستند.
• عطر یا محصولات مراقبت از پوست: یک عطر با بوی خاص و ماندگار یا محصولات مراقبت از پوست باکیفیت می‌توانند هدایای موردعلاقه‌ی مردان باشند.
• بلیط کنسرت: بلیط کنسرت هم یکی از هدایای هیجان انگیز برای روز عشق است.

تاریخ دقیق جشن سپندارمذگان

در ایران باستان، بیست قرن پیش از تولد مسیح، قوم آریایی‌ روزی را به‌عنوان روز عشق یا سپندارمذگان نامیدند. این روز در تقویم قدیم ایران ۵ اسفند جشن گرفته می‌شد؛ اما در تقویم جدید، از آن‌جایی که ۶ روز اول سال ۳۱ روز در نظر گرفته می‌شود، این جشن در ۲۹ بهمن برگزار می‌شود.

جشن سپندارمذگان را فراموش نکنید

روز سپندارمذگان یکی از روزها و جشن‌های مهم است که می‌توانید به عنوان بهترین روز جشن بگیرید. در این مطلب در مورد تاریخچه، داستان روز عشق، تاریخ دقیق روز سپندارمذگان سال ۱۴۰۲ و بقیه موارد مربوط به جشن را نوشتیم. هر اقدامی در روز جشن سپندارمذگان برای همیشه در خاطره‌ها می‌ماند و اگر آنچه که در این متن گفته شد را نکته به نکته رعایت کنید، بهترین روز را برای خود می‌سازید.