آتشفشانها برای سالیان دراز منبعی برای افسانهها و روایتهای ما بودهاند. ما میدانیم که آتشفشانها درواقع نتیجه حرکت لایههای تکتونیکی زمین هستند. اگرچه ما از ساختار و کارکرد داخلی آتشفشانها مطلع هستیم، اما همچنان آنها را نمادی از قدرت ترسناک و مخوف طبیعت میدانیم. به همین منظور فلایتیو به سراغ شماری از آتشفشانهای مشهور دنیا رفته تا شما را با آنها آشنا کند. با ما همراه باشید.
کوه یاسور
کوه یاسور یک آتشفشان فعال در جزیره تانا است که ۳۶۱ متر از سطح دریا فاصله دارد. به نظر میرسد سرخی این آتشفشان همان چیزی بود که کاپیتان جیمز کوک را در اولین سفر اروپایی به این جزیره در سال ۱۷۷۴ کشاند. دسترسی به این آتشفشان زنده بسیار آسان است. هر فردی میتواند پیاده به نزدیکی این آتشفشان خشمگین برود. معمولا فوران همراه با آتش و دود و خاکستر در این آتشفشان در هر ساعت چندین بار اتفاق میافتد.
کوتوپاکسی
کوتوپاکسی دومین قله بلند اکوادور با ارتفاع ۵ هزار و ۸۹۷ متر است. این آتشفشان دارای یکی از معدود قلههای یخی در ناحیه استوایی در دنیا است که یخچالهای آن از ارتفاع ۵ هزار متری شروع میشوند. این کوه بهخوبی از شهر کویتو قابلمشاهده است. کوتوپاکسی یکی از بلندترین آتشفشانهای فعال دنیا با بیش از ۵۰ فوران از سال ۱۷۳۸ محسوب میشود. خطر اصلی یک فوران آتشفشانی بزرگ در این قله، میتواند جدا شدن یخ از یخچالها باشد.
کوه برومو
برومو یک آتشفشان فعال است و بخشی از سلسله جبال تنگر در شرق جاوه محسوب میشود. برومو با ارتفاع ۲ هزار و ۳۲۹ متر یک قله بلند از این سلسله جبال به شمار نمیآید، اما مشهورترین کوه این پهنه است. این منطقه یکی از پر بازدیدترین مقاصد گردشگری جاوه محسوب میشود. از قله این آتشفشان بهطور مرتب گازهای سفیدرنگ گوگردی خارج میشود. این قله در احاطه «دریای ماسه» همراه با ماسههای آتشفشانی ریز قرار گرفته است. درنتیجه این منطقه در مقایسه با دره سبز اطراف سلسله جبال تنگر، بیآبوعلف تر است.
کراکاتوا
کراکاتوا یک جزیره آتشفشانی میان جاوه و سوماترا است. فوران کوه کراکاتوا در ماه اوت سال ۱۸۸۳ یکی از فجیعترین رویدادهای عصر مدرن را رقم زد. قدرت این فوران به اندازه ۲۰۰ مگاتن تی ان تی بود و ۱۳ هزار بار قوی از بمب اتمی هیروشیما تخمین زده شد. این انفجار بزرگ در شهر پرت در غرب استرالیا، با ۳۱۱۰ کیلومتر فاصله، نیز شنیده شد. این فوران موجب خلق یک کراکاتوای کوچک و سر برآوردن آن از زیر دریا شد. این جزیره آتشفشانی هرسال چیزی در حدود ۷ متر رشد دارد. آخرین فوران کراکاتوای کوچک از سال ۲۰۰۸ آغاز شده و تا به امروز نیز ادامه دارد.
آتشفشان آرنال
آرنال فعالترین آتشفشان کاستاریکا بوده و در ۹۰ کیلومتری شمال غربی سن خوزه قرار دارد. این آتشفشان هزار و ۶۵۸ متر از سطح دریا فاصله داشته و مشرف به دریاچه آرنال است. آرنال ازنظر زمینشناسی یک آتشفشان جوان محسوب میشود و دانشمندان سن آن را کمتر از ۳ هزار سال تخمین زدهاند. آرنال در سال ۱۹۶۸ یک فوران داشت و باعث نابودی شهر کوچک تاباکون شد. به سبب این فوران سه دهانه آتشفشانی دیگر در طرف غربی این کوه پدید آمد، اما تنها یکی از آنها تا به امروز باقی مانده است.
کوه اتنا
کوه اتنا دومین آتشفشان بزرگ و فعال در اروپا محسوب شده و ۳ هزار و ۳۲۹ متر ارتفاع دارد. این کوه نسبت به سال ۱۹۸۱، به میزان ۲۱ متر کوتاهتر شده است. اتنا که در ساحل شرقی جزیره سیسیل واقع شده، دارای خاکی حاصل خیز برای کشاورزی است. باغها و تاکستانهایی که در دامنه پایینی کوه و دشت وسیع کاتانیا در جنوب اتنا واقع شدهاند، محصولات کشاورزی باکیفیتی به سبب این کوه تولید میکنند.
آتشفشان اوسورنو
آتشفشان اوسورنو با ارتفاع ۲ هزار ۶۵۲ متر در منطقه لوس لاگوس شیلی واقع شده است. این آتشفشان در جنوب شرقی ساحل دریاچه لیانکوئیهو قرار داشته و سایه آن بر دریاچه تودوس لوس سانتوس میافتد. اوسورنو در دنیا نمادی از چشمانداز محلی این منطقه محسوب شده و به خاطر شباهت فراوان به کوه فوجی مشهور است. اوسورنو یکی از فعالترین آتشفشانها در بخش جنوبی کوههای آندس است که بین سالهای ۱۵۷۵ تا ۱۸۶۹ در حدود ۱۱ فوران تاریخی داشته است. مواد مذاب حاصل از این فورانها به ساحل هر دو دریاچه لیانکوئیهو و لوس سانتوس رسیده است.
کوه وزوو
کوه آتشفشانی وزوو به خاطر فوران خود در سال ۷۹ میلادی و تخریب شهرهای پومپی و هرکولانئوم در دوران روم باستان، شهرت بالایی دارد. در پی این فوران آتشفشانی ۱۰ تا ۲۵ هزار نفر از مردم این شهرها کشته شدند. این کوه از آن زمان تاکنون فعالیتهای زیادی داشته است و یکی از آتشفشانهای خطرناک دنیا محسوب میشود، زیرا در حدود ۳ میلیون نفر در اطراف آن زندگی میکنند. ارتفاع قله اصلی مرتبا به سبب فورانهای گوناگون تغییر میکند، اما در حال حاضر در حدود هزار و ۲۸۱ متر است.
کیلوآ
کیلوآ از آخرین سری از آتشفشانهایی است که مجمعالجزایر هاوایی را شکل دادهاند. این آتشفشان ارتفاع بسیار پایینی داشته و با سطح کاملا تخت، نسبت به آتشفشانهای مرتفع با شیب دامنه زیاد تفاوت چشمگیری دارد. کیلوآ یکی از فعالترین آتشفشانهای زمین است و منبع ارزشمندی برای دانشمندان آتشفشانشناس محسوب میشود. کیلوآ از سال ۱۹۵۲ تاکنون در حدود ۳۳ فوران داشته است؛ اما یکی از فورانهای آن از سوم ژانویه ۱۹۸۳ شروع شده و همچنان نیز ادامه دارد.
کوه فوجی
کوه فوجی بلندترین کوه ژاپن با ارتفاع ۳ هزار و ۷۷۶ متر است. این کوه مخروطی آتشفشانی نماد مشهوری از ژاپن بوده و مرتبا در تصاویر و آثار هنری دیده میشود. بهعلاوه کوهنوردان نیز علاقه زیادی به فتح این قله دارند. فوجی در حال حاضر یکی از کوههای آتشفشانی با خطر فوران پایین محسوب میشود. آخرین فوران این کوه متعلق به سال ۱۷۰۸ است. فوجی که یک مقصد گردشگری محبوب است، سالانه از حدود ۲۰۰ هزار گردشگر پذیرایی میکند که ۳۰ درصد از آنها خارجی هستند. بالا رفتن از این کوه در حدود ۳ تا ۸ ساعت زمان میبرد، درحالیکه کوهنوردان میتوانند در ۲ تا ۵ ساعت به پایین کوه بازگردند.
آتشفشان مایون
آتشفشان مایون به یک «مخروط ایده آل» نیز شهره است، زیرا دارای ظاهری کاملا مخروطی بوده و تقارن عجیبی دارد. دامنههای بخش بالایی این کوه خارقالعاده شیبی در حدود ۳۵ تا ۴۰ درجه دارند و یک دهانه آتشفشانی کوچک بر قله آن قرار گرفته است. اطراف کوه با لایههایی از لاوا و دیگر مواد آتشفشانی پوشیده شده است. مایون در میان آتشفشانهای فیلیپین بیشترین فعالیت را داشته و در طی ۴۰۰ سال اخیر بیش از ۴۹ بار فوران کرده است. مخربترین فوران مایون در اول فوریه سال ۱۸۱۴ رخ داد که فوران مواد آتشفشانی همراه با سنگ موجب کشته شدن ۲۲۰۰ نفر شد.
کوه کلیمانجارو
کلیمانجارو در حال حاضر یک آتشفشان خاموش در شمال شرقی تانزانیا و در نزدیکی مرز کنیا است. این کوه ۵ هزار و ۸۹۲ متر ارتفاع داشته و بلندترین قله قاره آفریقا و بلندترین کوه مستقل دنیا محسوب میشود. بهاینترتیب کلیمانجارو (به خاطر سهولت در بالا رفتن از آن) به یکی از مقاصد گردشگری مهم برای کوهنوردان از سراسر دنیا تبدیل شده است. اگرچه این کوه در نزدیکی خط استوا قرار دارد، اما کلیمانجارو با قله پوشیده از برف خود بر فراز دشتهای ساوانا، مشهور است. بااینحال نوک این کوه در چندین سال اخیر شاهد افت شدیدی ازنظر حجم تودههای یخی بوده است.